Çin’deki Amerikan Ticaret Odası’nın (AmCham) yıllık olarak gerçekleştirdiği ankete nazaran, ABD’li şirketler ortasında üretim ve tedarik süreçlerini Çin dışına taşıma eğilimi giderek artıyor. Ankete katılan firmaların %30’u, geçtiğimiz yıl alternatif kaynak arayışına girdiğini yahut üretimini öbür ülkelere taşıma sürecine başladığını belirtti. Bu oran, 2020’ye kıyasla iki katına çıkmış durumda.
AmCham Çin Başkanı Michael Hart, ABD’li firmaların büyük bir kısmının hala Çin’de kalmayı sürdürdüğünü, lakin taşınma eğiliminin bariz olduğunu söz etti. Hart, “Önümüzdeki birkaç yıl içinde ikili yatırımların artacağına dair bir işaret göremiyorum. Şirketler tedarik zincirlerini güçlendirmek ismine diğer bölgelere yatırım yapıyor. Çin’in yatırım siyasetlerinden sorumlu biri olsaydım bu durum beni endişelendirirdi” değerlendirmesinde bulundu.
Trump periyodu ticaret siyasetleri tansiyonu tırmandırıyor
Araştırma, ABD Başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönüş ihtimalinin, jeopolitik gerginlikleri tekrar alevlendirdiğini ortaya koyuyor. ABD’li ve Çinli şirketler, Trump idaresinin muhafazacı ticaret siyasetlerinin sonuçlarına hazırlanırken, bu durumun bilhassa tedarik zincirlerini tekrar şekillendirdiği belirtiliyor.
Trump idaresinin Çin mallarına yönelik %60’lık bir gümrük vergisini uygulamaktan şu an için kaçındığı, lakin Pekin’in sentetik opioid fentanil öncüllerinin ihracatını durdurmaması durumunda Washington’un 1 Şubat’tan itibaren %10’luk ek vergi planını devreye alabileceği bildiriliyor. Ayrıyeten ABD yetkililerinin, Çin ile ticareti ve tedarik zincirlerini gözden geçirmesi talimatı aldığı da açıklandı.
Ticaret tansiyonları şirketleri zorluyor
Ekim ve Kasım aylarında yapılan AmCham anketi, Çin dışına taşınmayı düşünen şirketlerin %44’ünün bu kararı ABD-Çin ticaret tansiyonları nedeniyle aldığını gösterdi. Şirketler, tedarik zincirlerindeki değişimlerin hem politik hem de ekonomik baskılarla şekillendiğini vurguluyor.
Çin’in ekonomik cazibesini koruyabilmesi için yatırım siyasetlerini yine gözden geçirmesi gerektiği söz ediliyor. ABD ve Çin ortasındaki bu tansiyon, sırf ticari istikrarları değil, tıpkı vakitte global tedarik zincirlerinin geleceğini de etkileyebilir.
