UNHCR Yüksek Komiseri Filippo Grandi, Lübnan ve Suriye ziyaretlerinin akabinde Türkiye’ye resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Ankara’da bir otelde basın mensuplarının sorularını cevaplayan Grandi, “Kadın hakları ve azınlıklar düşünüldüğünde Suriye ile ilgili ne düşünüyorsunuz?” sorusuna şu yanıtı verdi:
“Şu andaki mevcut yönetimin lideri Ahmed Hüseyin eş-Şara’dan bir taahhüt aldım. Tüm topluluklar memnuniyetle karşılanacak. Etnik ve dini manada çok çeşitli bir ülke Suriye. Halep valisi de tıpkı olumlulukla yaklaştı bana. Kelamı geçen toplulukların temsilcileri ile de bir ortaya geldim. Alışılmış bir kaygı var lakin toplulukların önderleri diyor ki, ‘Bu ülkenin size muhtaçlığı var. Gitmeyin kalın.’ İdaredeki başkan takım da tıpkı iletisi veriyor. En alt seviyede ve safhada gerginlikler var lakin değerli olan yetkililerin bunu kınaması. Güvenlik güçlerinin kısıtlı olduğundan bahsetmiştim. Benim asıl çekincem bu. Tertip ve nizamın yerleşik olmasını istiyorsak güvenliğin desteklenmesi gerekiyor. O vakit rastgele bir kümeye olan şiddetin önüne geçebiliriz.”
“İçişleri Bakanı 6-7 haftada 80 bin kişinin geri döndüğü bilgisini verdi”
Bir basın mensubunun “Suriyelilerin geri dönüşü için nasıl bir plan yapılmalı ve BM olarak buna nasıl katkı sağlayacaksınız?” sorusuna da cevap veren Grandi, şunları söyledi:
“Her geri dönüşte iki taraf var. Geri dönüşün kendisi ve sonrasında insanların toplum içerisinde entegrasyonunun sağlanması. Her bir ülkeye geri dönüşte buna gereksinim var. Bahsettiğiniz üzere ‘Bir açıklama yapılmadı’ dediniz. Bununla ilgili ne kadar bir açıklama yapıyorlar bilmiyorum ancak Göç Yönetimi Liderinin çok uygun planı var. O kadar uygun ki, bunun hakkında kitap bile yazılabilir. Tam kuralına uygun, gönüllülük var. Bağımsız bir formda her şeyin yolunda olduğuna dair doğrulama yapıyoruz. Bir yandan da denetimler de var. Öbür ülkeler de bir plan hazırlamak üzere ilerliyorlar. Ürdün var, Lübnan bu süreç içerisinde biraz geride kaldı. Onlar da bu planların üzerine çalışıyorlar. Bu ülkeler birbiri ile konuşmalı ve uygulamalarını paylaşmalı. Bilhassa onların Türkiye’den öğrenecek çok şeyi var. Son derece ileri bir planı var Göç Yönetimi Başkanlığının. 6-7 haftada 80 bin kişinin geri döndüğü bilgisini verdi İçişleri Bakanı bana. 80 bin azımsanacak bir sayı değil.”
“Suriye süratli bir akına hazır değil”
Grandi, Türkiye’den Suriye’ye dönüşlerin yaz tatili periyodunda artacağına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“80 bin, 8 Aralık’tan sonra geri dönüş yapanların sayısı. Münasebetiyle yeni bir otorite ve başkanlar başa geldi Suriye’de. İçişleri Bakanı bunu bana yarım saat evvel söyledi. Eminim sayılar bu türlü. Bin 500 ve 2 bin kişi her gün 5 hudut kapısından geri dönüyor. Kimi anları takip etmemiz gerekiyor, Ramazan Bayramı üzere. Bayram devri bir dönüş süreci başlatabilir. Okul devri de kıymetli bir an olacaktır. Havaların ısınması ile birlikte dönüşler yapılabilir. Çok büyük bir akın olacağını düşünmüyorum. İnsanların akın akın gideceğini düşünmüyorum. Bu da aslında daha yeterli, zira Suriye süratli bir akına hazır değil. Basamak evre gerçekleşmesi daha güzel olacaktır. Türkiye’nin de baskı yapmamasına müteşekkiriz. Oradaki durumun da güzelleşmesi bekleniyor.”
