Eğer gece lagoftalmisi olan biriyle birebir yerde uyuduysanız ve bu durum hakkında evvelce uyarılmadıysanız, muhtemelen bu tecrübesi biraz huzursuz edici bulmuş olabilirsiniz. Bu rahatsızlığa sahip şahıslar uyurken gözlerini tam olarak kapatmazlar ve bu da daha evvel bu türlü bir şeyle karşılaşmamış olanlar için büyük bir şok olabilir. Fakat çoklukla ziyanlı bir rahatsızlık değildir ve varsayım ettiğinizden daha yaygındır.
Lagoftalmos, yani gözlerini tam olarak kapatamama, çeşitli biçimlerde ve farklı derecelerde görülebilir. Söz, tavşanların üçüncü göz kapakları sayesinde gözleri açık uyuyabildikleri müşahedesi nedeniyle, Yunanca “tavşan” manasına gelen lagos sözünden gelir. İnsanlarda gece lagoftalmisi, bilhassa uyku sırasında gözlerin açık kalması manasına gelir.
Bu tuhaf olgunun raporları çok uzun vakit öncesine dayanıyor. Örneğin bir anlatıya nazaran, MÖ ikinci yüzyılın sonu ve üçüncü yüzyılın başında yaşamış olan eski Çin askeri lideri General Zhang Fei, gözleri açık uyuduğu için suikastçıları süreksiz olarak uzak tutmayı başarmış.
Kesin bir oran yok
Bu durum, gözleri kapalı olarak uyuyan çoğumuz için hayli şaşırtan olsa da, bu mevzuda çok fazla bilimsel çalışma bulunmuyor. Örneğin, ABD’de 7 yaşında bir hastaya ilişkin 2019 tarihli bir hadise raporunda, “tıbbi literatürde nadiren bildirildiği, epidemiyoloji yahut klinik özellikleri hakkında çok az şey bilindiği” belirtiliyor. Bu çalışmada yetişkinlerin yaklaşık %5’inin gece lagoftalmisinden etkilendiği söyleniyor olsa da, bu varsayımlar çalışmadan çalışmaya değişiyor, kimileri insanların %20’sinin gözleri açık uyuduğunu öne sürüyor ve birçok kişinin bu formda uyuduklarından haberdar olmayabileceklerini belirtiyor.
Bu durumun çeşitli mümkün nedenlerinin ortasında göz yaralanmaları, yüz hudutlarının felce uğramasına neden olan durumlar ve daha nadiren bulaşıcı hastalıklar yer alıyor. Kimi şahıslarda gözlerin kapanmasını zorlaştıran anatomik faktörler bulunur ve ekseriyetle gözlerin dışarı gerçek çıkmasına neden olan Graves hastalığı bir örnek olarak verilebilir.
Medical News Today’in belirttiğine nazaran lagoftalmos çoklukla gözlerde önemli komplikasyonlara yahut hasara yol açmaz. Uykunuzu etkileyebilmesinin yanı sıra en büyük sorun, gözlerin göz kapağı tarafından uzun müddet korunmadan kalması durumunda süratle kuruyabilmesidir.
