Dava konusu olayda, Akdeniz Üniversitesinde öğretim vazifelisi olarak vazife yapan davacının vazife müddeti uzatılmayarak takımıyla ilişiği kesilmiştir.
İlk derece mahkemesi ve bölge yönetim mahkemesi disiplin safahatı, davacı ile yönetim ortasındaki çalışma huzurunun zedelendiğini ortaya koyan belgedeki bilgiler birlikte değerlendirildiğinde, yönetimin vazife mühletini uzatıp uzatmama konusundaki takdir yetkisinin varlığı ve takdir yetkisini kaldıracak yargı kararı verilemeyeceği prensibi göz önüne alınmak suretiyle davanın reddine karar vermiştir.
Danıştay Sekizinci Dairesi ise, davacıdan beklenen akademik ve mesleksel randımanın alınamadığı öne sürülmüşse de, savların soyut olduğu, verimsizliği ve başarısızlığının objektif değerlendirmelere dayalı olarak ortaya konulamadığı, ek olarak uyarma ve kınama cezalarına husus fiillerin, misyon müddetinin uzatılmaması sonucunu doğuracak yük ve nitelikte olmadığı gerekçesiyle dava konusu sürecin iptaline oyçokluğuyla karar vermiştir.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/2667
Karar No : 2024/5100
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : .
VEKİLİ : Av. .
KARŞI TARAF (DAVALI) : . Üniversitesi
VEKİLİ : Av. .
İSTEMİN KONUSU : . Bölge Yönetim Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin . gün ve E:., K:. sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Akdeniz Üniversitesi . Fakültesi . Kısmında, 2547 sayılı Kanun’un 31. unsuru kapsamında, öğretim vazifelisi olarak vazife yapan davacının, 14.10.2020 tarihinde sona eren misyon mühletinin uzatılmayarak takımı ile ilişiğinin kesilmesine ait sürecin iptali ve süreç nedeniyle mahrum kaldığı maddi kayıplarının yasal faiziyle birlikte ödenmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Yönetim Mahkemesince verilen . tarih ve E:., K:. sayılı kararda; yönetim tarafından evraka sunulan bilgi ve evraklar, davacının misyon yaptığı Kısım Başkanlığınca ayrıntılı olarak belirtilen münasebetler, disiplin safahatı, davacı ile yönetim ortasındaki çalışma huzurunun zedelendiğini ortaya koyan belgedeki datalar birlikte değerlendirildiğinde, yönetimin misyon mühletini uzatıp uzatmama konusundaki takdir yetkisinin varlığı ve takdir yetkisini kaldıracak yargı kararı verilemeyeceği prensibi göz önüne alındığında, yönetimin açık takdir kusuru ve/veya ölçülülük prensibine alışılmamış davranmadığı anlaşıldığından, dava konusu süreçte hukuka terslik bulunmadığı; dava konusu süreç hukuka uygun bulunduğundan, davacının süreçten kaynaklanan maddi kayıplarının yasal faizi ile birlikte ödenmesi isteminin de reddi gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Yönetim Mahkemesi kararının özeti: İstinaf müracaatına bahis kararın hukuka ve yola uygun olduğu ileri sürülen argümanların kelam konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Yöntemi Kanunu’nun 45. unsurunun 3. fıkrası uyarınca istinaf müracaatının reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN ARGÜMANLARI : Misyon müddetinin en son uzatıldığı 2019 yılından evvelki soruşturmaların münasebet gösterilemeyeceği, 2020 yılında vazife müddetinin uzatılmaması hedefiyle soruşturma başlatıldığı, yetersiz olduğu tarafında bir savın bulunmadığı, doçent ünvanı aldığı, öğrenci not girişlerindeki yanlışın sistemden kaynaklandığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ .’IN KANISI : Hukuka uygun olduğu anlaşılan Bölge Yönetim Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve evraktaki dokümanlar incelendikten sonra belgenin tekemmül ettiği anlaşıldığından, yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıyeten bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE MÜNASEBET:
MADDİ OLAY :
Dava; Akdeniz Üniversitesi . Fakültesi . Kısmında, 2547 sayılı Kanun’un 31. unsuru kapsamında, öğretim vazifelisi olarak vazife yapan davacının, 14.10.2020 tarihinde sona eren vazife müddetinin uzatılmayarak takımı ile ilişiğinin kesilmesine ait sürecin iptali ve süreç nedeniyle mahrum kaldığı maddi kayıplarının yasal faiziyle birlikte ödenmesi isteminden kaynaklanmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Öğretim görevlileri” başlığını taşıyan 31. unsurunda; “Öğretim vazifelileri; üniversitelerde ve bağlı ünitelerinde bu Kanun uyarınca atanmış öğretim üyesi bulunmayan dersler yahut rastgele bir dersin özel bilgi ve uzmanlık isteyen hususlarının eğitim – öğretim ve uygulamaları için, kendi uzmanlık alanlarındaki çalışma ve yapıtları ile tanınmış şahıslar, periyodik yahut ders saati fiyatı ile görevlendirilebilirler. (Ek cümle: 15/4/2020-7243/3 md.) Meslek yüksekokullarının Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen uzmanlık alanlarına başvuracak olanlar hariç olmak üzere öğretim vazifelisi takımına başvuracak adaylarda en az tezli yüksek lisans derecesine sahip olmak kuralı aranır. Öğretim vazifelileri, ilgili idare heyetlerinin görüşleri alınarak fakültelerde dekanların, rektörlüğe bağlı kısımlarda bölüm liderlerinin teklifleri üzerine ve rektörün onayı ile öğretim üyesi, araştırma vazifelisi ve öğretim vazifelisi takımlarına atanabilirler yahut takım kuralı aranmaksızın ders saati fiyatı yahut kontratlı olarak istihdam edilebilirler. Öğretim üyesi takımlarına öğretim vazifelileri en çok iki yıl mühlet ile atanabilirler; bu müddet sonunda işgal ettikleri takıma başvuran öğretim üyesi bulunmadığı ve vazifelerine devamda fayda görüldüğü takdirde birebir yöntemle yine atanabilirler. Atanma müddeti sonunda misyonları tabiatıyla sona erer. Bunların tekrar atanmaları mümkündür. Bu takdirde birinci atama yöntemi uygulanır. Konservatuvarlar ile meslek yüksekokullarına gerektiğinde daima olarak öğretim vazifelisi atanabilir.” kuralı yer almıştır.
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 31. unsuru gereği, misyon mühletleri sona eren öğretim vazifelilerinin, misyonlarına devam etmelerinde fayda görüldüğü takdirde, öğretim görevliliğine atanma için unsurda öngörülen adap ile yine atanmaları mümkündür.
Davalı yönetim tarafından, davacı hakkında yürütülen disiplin ve ceza soruşturmaları ile tesis edilen disiplin cezaları dikkate alınarak, kendisinden beklenen akademik ve mesleksel randımanın alınamadığı, yükseköğretim kurumunun işleyişine ve iş disiplinine tersliklerin bulunduğundan bahisle dava konusu süreç tesis edildiği belirtilmiştir.
Dava konusu sürecin tesisinde, davacıdan beklenen akademik ve mesleksel randımanın alınamadığı öne sürülmüşse de, bu argümanların soyut olduğu, verimsizliği ve başarısızlığının objektif değerlendirmelere dayalı olarak ortaya konulamadığı anlaşılmıştır.
Ayrıyeten; dava konusu sürece destek alındığı belirtilen uyarma ve kınama cezalarına bahis fiillerin, vazife mühletinin uzatılmaması sonucunu doğuracak yük ve nitelikte olmadığı anlaşılmıştır.
Bu bağlamda; öğretim görevlisinin tekrar atanması konusunda, 2547 sayılı Kanun’un 31. hususu ile davalı yönetime tanınan takdir hakkının kullanımına tesir eden somut olaylar ve süreç bir bütün olarak değerlendirildiğinde, takdir hakkının davacının vazifesine devam etmesinde fayda görülmemesi istikametinde kullanılmasının, hukuka ve akademik hizmet gereklerine uygun olmadığı anlaşıldığından, dava konusu sürecin hukuka uyarlık taşımadığı, aksi istikametteki İstinaf Mahkemesi kararında türel isabet bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. hususuna uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. . Bölge Yönetim Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin . gün ve E:., K:. sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan . TL yürütmeyi durdurma harcının istemi halinde davacıya iadesine,
4. Tekrar bir karar verilmek üzere belgenin üstte belirtilen Bölge Yönetim Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
5. Kesin olarak 08/10/2024 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY :
(X)- Dava; Akdeniz Üniversitesi Mimarlık Fakültesi İç Mimarlık Kısmında, 2547 sayılı Kanun’un 31. unsuru kapsamında, öğretim vazifelisi olarak vazife yapan davacının, 14.10.2020 tarihinde sona eren misyon mühletinin uzatılmayarak takımı ile ilişiğinin kesilmesine ait sürecin iptali ve süreç nedeniyle mahrum kaldığı maddi kayıplarının yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılmıştır.
Yönetime; işçi çalıştırıp çalıştırmama yahut misyon müddeti sona eren bir işçinin müddetinin uzatılıp uzatılmaması konusunda takdir hakkı tanındığında tartışma bulunmamakta, takdir hakkının kamu faydası ve hizmet gerekleri doğrultusunda kullanılacağı hususu ise yargısal içtihatlarla istikrarlı formda gözetilmektedir. Kimi hukuk yazınında ve yargı kararlarında; yönetimin biten mühletin uzatılmaması tarafında tesis ettiği süreçler ile mühleti şimdi bitmemiş görevlendirmelerin sonlandırılmasına yönelik süreçler ortasındaki nitelik farkı gözetilmeksizin, mühlet uzatmama süreçlerinde de yönetimin kullandığı takdir yetkisinin kamu faydası ve hizmet gereklerine uygun kullanıldığının, idarece ispat edilmesi yani somut kanıtlarla ortaya konulması gerektiği söz edilmektedir.
Halbuki, şimdi müddeti dolmamış bir görevlendirmenin sonlandırılması sürecinde yönetimin, haklılığını ispat etmek öteki bir anlatımla görevlendirmenin niye sonlandırıldığını, bu sürecin somut münasebetlerini ortaya koymak zaruriliği bulunmasına rağmen, mühleti bitmiş bir görevlendirmenin uzatılmaması konusunda yönetime ispat külfeti yüklemek ya da mahkeme kararlarıyla idareyi müddet uzatmaya zorlamak, kanun koyucunun yönetime tanıdığı takdir yetkisini tamamıyla ortadan kaldırma, her nasılsa, bir kere süreksiz de olsa görevlendirilen bir kişinin disipliner sonuç doğuran bir aksiyonda bulunmadığı ve bu aksiyonun soruşturma raporuyla tespit edilmediği sürece görevlendirmenin yargı kararıyla mütemadiyen yenilenmesini sağlama sonucunu doğuracaktır.
Öte yandan görevlendirmenin başlangıcında ilgililer tarafından sürecin müddetli olduğu ve mühletin bitiminde resen ortadan kalkacağı bilinmektedir.
Kaldı ki davacının akademik bakımdan yetersiz olduğu ve kendisinden mesleksel randıman alınamadığı tarafındaki tespitler yanında mutlaklaşmış uyarma ve kınama cezaları bulunmaktadır. Bu türlü bir akademisyenin misyon müddetinin uzatılması yetersizlik, verimsizlik ve disiplinsizliğin teşviki manasına gelmektedir.
Bu bakımdan, davacının sona eren vazife müddetinin uzatılmayarak, üniversite ile ilişiğinin kesilmesi halinde tesis edilen dava konusu süreçte hukuka karşıtlık görmediğimden, İstinaf Mahkemesi kararının, bu münasebet ile onanması gerektiği oyu ile aksi tarafta oluşan çoğunluk kararına katılamıyorum.
Bununla birlikte; dava konusu sürecin hukuka uygun olması nedeniyle maddi kayıpların yasal faiziyle birlikte ödenmesi isteminin de reddi gerektiği açıktır.
