Enerji üretme biçimimizi büsbütün değiştirme potansiyeline sahip olan nükleer füzyon alanında etkileyici bir gelişmede, Çin’in “yapay güneşi”nin bir rekor daha kırarak ülkeyi füzyona bir adım daha yaklaştırdığı bildirildi.
Çin devlet medyasına nazaran, Deneysel İleri Süperiletken Tokamak (EAST) nükleer füzyon reaktörü, 20 Ocak’ta 1.066 saniye boyunca sabit ve epeyce kapalı bir plazma döngüsünü koruyabildi. Bir evvelki plazma döngüsü rekorunun 403 saniye olduğu düşünülürse, neredeyse iki katına çıkan yeni rekorun sahiden etkileyici olduğu rahatlıkla söylenebilir.
Elbette bu, Çin’in “yapay güneşinin” büyük bir muvaffakiyete ulaştığı manasına geliyor ve bu kadar uzun mühlet sıkıntısız çalışabildiğini göstermek nükleer füzyon reaktörleri için hakikaten büyük bir adıma işaret ediyor. Bu cins reaktörler, ısı ve basınç yoluyla iki hafif atomu tek bir ağır atoma kaynaştırarak Güneş ve öbür yıldızlardaki güç üretimini taklit ettikleri için bu formda isimlendiriliyorlar.
Tahmin edebileceğiniz üzere, Güneş’teki basınç Dünya’daki reaktörlerde oluşturulandan çok daha fazla ve bu yüzden bilim insanları, çoklukla daha uç sıcaklıklar kullanarak bu farkı telafi eder. EAST’in çalışmasında, 1.066 saniye boyunca çalışan plazma döngüsü Güneş’ten yaklaşık altı kat daha sıcaktı.
Nükleer füzyonun bu kadar tanınan bir “gelecek için uygun” güç usulü olarak görülmesinin en büyük sebeplerinden biri, sera gazı emisyonları oluşturmadan güç üretebilmesi. Bu yüzden nükleer füzyon, şu andakine nazaran çok daha tesirli bir halde iklim değişikliğini denetim altında tutmamızı sağlayabilir.
Çin’in EAST yapay güneşi, plazmanın uzun mühlet boyunca daima yanmasını sağlamak için tasarlanmış manyetik bir hapsetme reaktörü olan ve tokamak olarak isimlendirilen özel bir reaktör çeşidi. Ne yazık ki, bu reaktörlerin hiçbiri şimdi tutuşma olarak isimlendirilen, nükleer füzyonun kendi gücünü yarattığı ve kendi yansımasını sürdürdüğü noktaya ulaşamadı. Fakat bu yeni rekorun, bu muvaffakiyete gerçek büyük bir sıçrama olduğu kesin.
