Tarım ve Orman Bakanlığı, Bakan İbrahim Yumaklı’nın imzasıyla 81 vilayetteki valiliklere İl “Hayvanları Koruma Kurulu Çalışmaları” bahisli yazı gönderdi.
Yazıda, 7527 sayılı Hayvanları Muhafaza Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 2 Ağustos 2024’te Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdiği, buna paralel olarak hazırlanan Hayvanların Korunması Hakkında Uygulama Yönetmeliği’nin 13 Aralık 2024’te yayımlandığı hatırlatıldı.
5199 sayılı Hayvanları Muhafaza Kanunu’nun 15. hususuna nazaran her vilayette valinin başkanlığında hayvanların korunması ve sıkıntılara tahlil teklifleri için İl Hayvanları Koruma Kurulu toplantıları yapılması gerektiği vurgulandı. Ayrıyeten Yönetmelik uyarınca şuranın üç ayda bir toplanması ve gerektiğinde harika toplantılar düzenlenebileceği tabir edildi.
Bu kapsamda, şubat ayı içerisinde vilayetlerde harikulâde İl Hayvanları Koruma Kurulu toplantıları düzenlenmesi talep edildi. Toplantılarda hayvanların korunmasına yönelik gündem hususlarının görüşülerek kararlar alındığı belirtildi.
Mahallî hayvan müdafaa vazifelisi kimlik kartları iptal edildi
Bu doğrultuda, yapılan kanun değişikliğiyle, lokal hayvan muhafaza vazifelilerinin sorumlulukları” başlıklı 18. unsur yürürlükten kaldırıldı. Bu çerçevede, mevcut lokal hayvan müdafaa vazifelisi kimlik kartlarının iptal edilmesi ve gerekli duyuruların yapılması gerektiği belirtildi. Ayrıyeten, kelam konusu kimlik kartlarının Tabiat Muhafaza ve Ulusal Parklar Müdürlükleri tarafından teslim alınarak imha edilmesi gerektiği vurgulandı.
Bakımevleri için 31 Aralık 2028’e kadar müddet verildi
5199 sayılı Kanun ile nüfusu 25 bini aşan belediyelere, hayvan bakımevi kurma ve mevcut bakımevlerinin şartlarını düzgünleştirme için 31 Aralık 2028 tarihine kadar müddet verildi. Lakin, hayvanların toplanarak bakımevlerine götürülmesi ve köpeklerin bakımevlerinde tutulmasıyla ilgili kararlar, Kanun’un yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girdi. Bu nedenle, hayvanların toplanması gayesiyle 2028 yılına kadar beklenmesi mevzuata alışılmamış olarak pahalandırılacak.
Sahipsiz hayvanların geri bırakılması yasaklandı
5199 sayılı Kanun’un 14. hususu uyarınca, rehabilitasyon süreci tamamlanmış dahi olsa, lokal idareler tarafından toplanan sahipsiz hayvanların bakımevi dışında rastgele bir yere terk edilmesi yahut bakımevinde barındırılan köpeklerin geri bırakılması yasaklandı.
Bu Kanun hususuna terslik tespit edilmesi durumunda, 2025 yılı prestijiyle her hayvan başına 71 bin 965 TL idari para cezası uygulanacak.
Kanuna nazaran, sahipsiz hayvanların toplanma süreçlerine öncelikle şikayet, taarruz olayları ve kuduz üzere bulaşıcı hastalık risklerinin yüksek olduğu alanlardan başlanacak. Yönetmeliğin “İl Hayvanları Koruma Kurulu Misyon ve Sorumlulukları” başlıklı 6. hususunun birinci fıkrasının (ğ) bendine nazaran, şahısların hayvan bakımevlerinden sahiplenebileceği hayvan sayısı belirlenecek.
Tehlike arz eden hayvanlar sahiplendirilemeyecek
Bakımevine alınan köpeklerden, insan ve hayvanların hayatı ile sıhhati için tehlike teşkil eden, olumsuz davranışları denetim edilemeyen, bulaşıcı yahut tedavi edilemeyen hastalığı bulunan, sahiplenilmesi yasak olan hayvanlar, hiçbir münasebetle hayvan bakımevlerinden sahiplendirilemeyecek.
Kedi ve köpeklerin, 08.10.2021 tarih ve 28078 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Konut Hayvanlarının Üretim, Satış, Barınma ve Eğitim Yerleri Hakkında Yönetmelik kapsamı dışında üretilmesi yasaklanırken, kaçak üretimin ve satışın engellenmesi için gerekli kontrol sistemleri oluşturulacak.
Hayvan bakımevi ve doğal hayat alanı kapasitesi değerlendirilecek
Yönetmeliğin “Yerel İdarelerin Misyon ve Sorumlulukları” başlıklı 7. unsurunun birinci fıkrasının (p) bendine nazaran, vilayetteki sahipsiz hayvan sayısı göz önünde bulundurularak hayvan bakımevleri ve doğal ömür alanlarının kapasitesi pahalandırılacak. Şayet mevcut kapasite yetersiz bulunursa, ilgili mahallî idareler, Kanun kapsamında ayırdıkları mali kaynaklarının en az yüzde 50’sini hayvan bakımevi ve doğal hayat alanı üretimi ya da mevcut kapasitenin artırılması için harcamak zorunda kalacak.
Belediyelere kaynak ayırma yükümlülüğü
Kanun’un süreksiz 4. hususunun ikinci fıkrasına nazaran, belediyeler, 31 Aralık 2028 tarihine kadar hayvan bakımevi kurmak, rehabilitasyon süreçleri yapmak ve sahipsiz hayvanları sahiplendirilinceye kadar bakmak için, mutlaklaşmış en son bütçe gelirlerinin binde beşi oranında kaynak ayıracak. Büyükşehir belediyelerinde bu oran binde üç olarak uygulanacak. Ayrılan kaynaklar diğer bir hedef için kullanılamayacak.
Kanun’un Ek 1. hususunun üçüncü fıkrasına nazaran ise, belirtilen kaynağı ayırmayan yahut bu kaynağı belirtilen maksat dışında harcayan belediye liderleri ve meclis üyeleri ile ilgili olarak, altı aydan iki yıla kadar mahpus cezası verilecek.