Türkiye’nin sanayi ve teknoloji seyahati açısından 2024’ün başarılarla geçtiğini söz eden Kacır, beşerli uzay bilim misyonlarından TÜRKSAT 6A’ya kadar Ulusal Teknoloji Atılımı bakımından iftihar kaynağı çok sayıda projenin dünya sahnesiyle buluştuğunu söyledi.
Bu yıl yüksek teknoloji alanında hızlanacaklarını vurgulayan Kacır, yeni üretim yatırımlarıyla yeni teknoloji teşebbüslerinin eş vakitli yükseleceğini bildirdi.
OECD’de sanayi üretimini en fazla artıran ülke olduk
Kacır, Türkiye’nin son 22 yılda OECD ülkeleri ortasında sanayi üretimini en fazla artıran ülke olduğunu aktararak, şu değerlendirmede bulundu:
“7 milyar dolara yakın yatırımı Türkiye’ye kazandırma basamağına geldik. İnşallah önümüzdeki ay bunun birinci fazı olan 2 milyar doların üzerinde bir yatırım paketini duyuracağız. Türkiye’nin yüksek teknoloji üretim ve ihracat kapasitesini 2025’te büyük bir ivmeyle artıracağız. Biz gerçek bir üretim üssüyüz. Amacımız bu üretim kabiliyetlerini daha yüksek katma pahalı eserlerle, yüksek teknoloji alanlarında gerçekleştireceğimiz yatırımlarla bir üst seviyeye çıkarabilmek. İnşallah 2025, elektrikli araç, batarya, güneş hücresi, rüzgar türbini, çip üretimi, AR-GE merkezleri ve yeni çıkacağımız davetlerle biyoteknoloji, sanayi robotları ve hiper ölçekli bilgi merkezleri üzere başlıklarda Türkiye’nin yatırımlarla daha süratli buluştuğu ve milletimize peşi sıra yüksek teknoloji yatırım muştularını duyurduğumuz bir yıl olacak.”
‘Teknolojide öncü markalar Türkiye’yi tercih etsin’
BYD’nin yeni kuşak elektrikli araç yatırımını Türkiye’ye çektiklerini ve yatırım sürecini çok yakından takip ettiklerini vurgulayan Kacır, üretimin 2026’da başlayacağı bilgisini verdi.
Kacır, araba yatırımlarını Türkiye’ye çekme konusunda çabalarının süreceğini belirterek, şöyle konuştu:
“Son aşamaya geldiğimiz, yer seçimi konusunda son basamaklarını sürdürdüğümüz birtakım yatırımlar var. Global yatırımların ülkemize çekilmesi bizim için kıymetli. Bu yatırımlar diğer ülkelere giderse bu kez biz orada üretilen fakat Türkiye’de satılan araç markalarıyla karşı karşıya kalırız. Biz ‘Teknolojide öncü markalar Türkiye’yi yatırım yeri olarak tercih etsin, burada AR-GE, üretim ve Türkiye’den dünyaya ihracat yapsın’ istiyoruz. BYD yatırımını bu anlayışla Türkiye’ye kazandırdık. Chery ve gibisi öteki markalarla da bu anlayışla görüşüyoruz. Bütün bu yatırımların Türkiye’de katma bedel oluşturacak ve AR-GE, inovasyon çalışmalarının da Türkiye’de yapılmasını sağlayacak halde planlanması önceliğimiz.”
‘Yollardaki Togg sayısı 50 bini aştı’
Yerli ve ulusal araba Togg’un da Türkiye’de kendi sınıfında bir numara olduğunu lisana getiren Kacır, aracın “fastback” modelinin ise bu yıl kullanıcılarla buluşacağını bildirdi.
Kacır, gelecek yıllarda elektrikli araç, batarya ve otonom araç teknolojilerinde elde edecekleri kazanımlarla Togg’un rekabet gücünü yükseltmeyi amaçladıklarını söyledi.
Gelecek periyotta arabaların büyük ölçüde otonom olarak kullanılacağına işaret eden Kacır, “Bunlar, Togg’un rekabet tarafında güçlenmesi gereken alanlar. Biz Togg’u yarınlara hazırlıyoruz. Togg, Türkiye’nin mobilite teknolojilerinde onlarca teknoloji teşebbüsü yükselmesini sağlayan bir platform. Geçen yıl yollardaki Togg sayısı 50 bini aştı.” sözlerini kullandı.
Uyduda “küresel lig” hedefi
Bakan Kacır, 10-15 yıl evvel yılda 100-150 uydu uzaya gönderilirken bu sayının 2 bin 500’lere ulaştığına vurgu yaparak, Türkiye’nin bu alandaki potansiyeline dikkati çekti.
Ülkenin uydu geliştirme ve üretme kabiliyetinin altını çizen Kacır, haberleşme ve görüntülemede olduğu üzere yakın yörünge uydularında da global seviyedeki yarışta var olmak istediklerini anlattı.
Kacır, kelam konusu uyduların geliştirilebilesi için öncelikle bir rekabet öncesi işbirliği davetine çıktıklarını ve çeşitli programlarla da bu alandaki dayanaklarını sürdüreceklerini belirterek, “Türkiye, kesinlikle dünyanın kıymetli uydu üreticilerinden biri olacaktır. Biz mevcut kabiliyetlerimizi kamunun uzun vadeli bir yol haritası kapsamında desteklemeyi sürdürürsek sahip olduğumuz kapasite, imkan ve firmalarımızın elde ettiği yetkinlikler, Türkiye’yi yakın yörünge uydu grupları geliştirme ve üretme konusunda global lige taşıyacaktır.” sözlerini kullandı.
Öncelikli gaye Ay
Türkiye’nin Ay Programı’na ait de bilgi veren Kacır, Ay’a ülkenin kendisinin tasarladığı, ürettiği ve ateşlediği bir araçla erişmeyi istediklerini lisana getirdi.
Kacır, ABD ve Çin üzere ülkelerin yine Ay’a erişmek için çalışmalarını sürdürdüğüne işaret ederek, bu yarışa bir teknolojik kabiliyetle katılmanın Türkiye için ehemmiyet taşıdığını lisana getirdi.
‘Hibrit roket motoru teknolojisinde en argümanlı 4 ülkeden biriyiz’
Hibrit roket motoru teknolojisinde Türkiye’nin dünyada en savlı 4 ülkeden biri olduğunu belirten Kacır, kelamlarına şöyle devam etti:
“Eğer bu teknolojiye uzayda tarihçe kazandırabilirsek uzayda sayıları giderek artan uyduların yörüngeler ortası transferlerinde kullanılabilecek birtakım araçları Türkiye’de geliştirebilir, üretebilir hale geleceğiz. Uzay iktisadının 1 trilyon dolara erişeceği bir perspektifte, Türkiye’nin global uzay iktisadından daha fazla hisse almasını sağlayacak her adımın 5-10 yıl içinde ne büyük kazanımları getirdiğini göreceğiz. Hibrit roket motorumuzun tüm testleri muvaffakiyetle gerçekleştirildi, artık üretim fazındayız. Süratle üretimi tamamlayıp uzaya göndermeyi amaçlıyoruz. Aslında Ay Projesi’nde öncelikle Ay’a bir uydu göndermiş olacağız. Zira araç, Ay yörüngesinde faaliyet gösterecek, topladığı bilgileri dünyayla paylaşacak ve nihayetinde Ay yüzeyine yumuşak inişin provasını yapmış olacağız. TÜRKSAT 6A’da birinci kere fırlatma sonrasında yörünge operasyonlarını, yörüngeler ortası transfer süreçlerini de bizim gruplarımız yönetmişti. Ay misyonunda da biz birinci sefer Dünya yörüngesinden Ay transfer yörüngesine geçiş, Ay transfer yörüngesinden Ay yörüngesine geçiş üzere süreçleri tekrar bu kabiliyetle icra edeceğiz. Bugün Ay Programı’na dünden daha çok hazırız. Gayemiz Ay Programı’nı muvaffakiyetle icra etmek.”
Yeni Turcorn’lar yolda
Kacır, Türkiye’nin 11 binden fazla Teknopark ve 1600’ü aşkın AR-GE ve tasarım merkeziyle dev bir ekosisteme sahip olduğunu tabir etti.
Şu anda en az 7 unicorn (Turcorn) olduğuna işaret eden Kacır, “Takip ettiğimiz pek çok teknoloji teşebbüsü milyar dolar pahanın üzerinde olabilecekken pay satışı gerçekleştirmemiş durumda. Şayet kimi teknoloji teşebbüslerimiz yatırım almayı tercih ederse yeni Turcornların da isimlerini duyabiliriz. Son 5 yılda Türkiye’nin teknoloji teşebbüslerine gerçekleştirilen yatırımlarımız 5 milyar dolara erişti. Bunu daha da artıracağız. Yeni adımlar atmaya, yeni programlar başlatmaya devam edeceğiz.” dedi.
Bakan Kacır, KOBİ’leri de asla ihmal etmediklerini belirterek, KOSGEB eliyle verdikleri dayanaklar ile emek ağır bölümler için oluşturdukları istihdam müdafaa programını anlattı.
Sektörlerdeki katma paha artışını, bilhassa AR-GE, tasarım kabiliyetleri ve markalaşmayla daha ileri bir seviyeye getirmeyi amaçladıklarını lisana getiren Bakan Kacır, “Hiçbir sektörümüzü geride bırakma, kaybetme lüksümüz olamaz. Bir yandan yüksek teknoloji atılımını gerçekleştirirken bir yandan da bölümlerin tümünü himaye ettiğimiz ve kalkınmayı da bölgesel seviyede, ülkenin tüm kentlerine, tüm bölgelerine taşıyabildiğimiz bir anlayışta 2025’te yolumuza devam edeceğiz.” diye konuştu.
Şehirler ‘ilkler’le tanışacak
Bakan Kacır, 81 il için Lokal Kalkınma Atılımı Programı ilan ettiklerini anımsatarak, program kapsamında her kentte, muhakkak yatırım bahisleri için, ileri seviyede yatırım teşvikleri vereceklerini söyledi.
Pek çok başlığın beşerler için sürpriz olabileceğine dikkati çeken Kacır, şu değerlendirmede bulundu:
“O kentteki bir ham hususun ekonomik bedele dönüşmesi ismine ortaya koyduğumuz ön fizibilite çalışmaları sonucunda bu başlığı tayin edeceğiz. İnanıyorum ki bu programla gerçekleştirilecek yatırımlar, kentlerimizde çok önemli bir ekonomik canlılık ortaya çıkaracak. Pek çok başlık birinci sefer Türkiye’de o yatırımın gerçekleşmesi, o üretim faaliyetinin başlaması sonucunu da beraberinde getirecek. Bu manada pek çok kentimiz birincilerle tanışacak.”
‘Suriye’nin yanında olmaya devam’
Bakan Kacır, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin, Suriye’nin tekrar hürriyetine, özgürlüğüne kavuşması sayesinde yeni fırsatlara sahip olacağını lisana getirdi.
2028’e kadar 500 milyar liraya yakın yatırım öngören GAP ve KOP hareket planlarını duyurduklarını anımsatan Kacır, Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu projelerine yönelik aksiyon planlarını da ilan edeceklerini bildirdi.
Türkiye ile Suriye’nin “kardeş” olduğunu vurgulayan Kacır, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Biz Suriye’nin kendi imkan ve kabiliyetleriyle yepisyeni bir kalkınma seyahatine çıkması için elimizden gelen takviyesi sunacağız. Muhataplarımızla sahip olduğumuz bilgi birikimi ve tecrübesi paylaşmak ve ortak geliştirilebilecek sanayi yatırımları konusunda birlikte çalışmak için sabırsızlanıyoruz. Suriye’nin önemli bir zenginliği var. Kâfi ki bu, Suriye için değerlendirilsin. Biz Suriye’nin nasıl en güç gününde yanındaysak bundan sonra da yanında olmaya devam edeceğiz. Suriye’nin elbette pek çok alanda altyapıda, ulaştırmada, güçte, tarımda yeni atılımlar gerçekleştirmesi kıymetli. Bütün bu atılımları katma kıymete dönüştürecek yeniden sanayi yatırımları olacaktır. Biz de OSB’lerde ve bilimsel araştırma tarafındaki imkan ve kabiliyetlerimizi, elbette, Suriyeli dostlarımızla paylaşacağız.”