Yükseköğretim Şurası’ndan (YÖK) yapılan açıklamaya nazaran, Avrupa Kurulu AYA Türk Yükseköğretimine Dair 2024 Bologna Süreci Raporu, Avrupa Birliğinin (AB) resmi internet sitesinde yayımlandı.
Birinci defa Türkçe olarak yayımlanan ve yükseköğretimle ilgili 18 temel göstergenin bulunduğu raporda, bu göstergeler 5 puan üzerinden değerlendirildi.
Göstergelerden 9’u eğitim düzeyleri, tanıma ve kalite garantisine ait temel taahhütlerle ilgili, 8’i yükseköğretimin toplumsal boyutu, biri ise uluslararasılaşmayı kapsadı.
Türkiye, Bologna göstergelerinde, “AKTS Uygulamalarının Dış Kalite Garantisiyle İzlenme Durumu”, “Akademik Gayelere Yönelik Otomatik Tanıma Durumu”, “Dış Kalite Teminat Sisteminin Gelişim Durumu”, “Uluslararası Hareketlilik Programına Katılan Savunmasız, Dezavantajlı yahut Yetersiz Seviyede Temsil Edilen Öğrenci Kümelerinin ve Çalışanın Desteklenme Durumu”, “Diploma Eki Uygulanma Düzeyi”, “Ulusal Yeterlilikler Çerçevelerinin Uygulanma Düzeyi”, “Dış Kalite Teminat Sistemine Öğrencilerin İştirak Düzeyi”, “Dış Kalite Teminatına Memleketler arası İştirak Düzeyi” ile “İzleme ve Data Toplama” olmak üzere 9 başlıkta 5 tam puan aldı.
“Kapsayıcı Hayat Uzunluğu Öğrenme İçin Geliştirilen Uygulamalar”, “Yükseköğretimde Tesirli Rehberlik ve Danışmanlık Hizmetinin Verilmesi Durumu”, “Yükseköğretimde Eşitlik, Kapsayıcılık ve Çeşitlilik İçin Sağlanan Sürdürülebilir Mali Dayanak Verilme Durumu”, “Yükseköğretim Sistemlerine Kapsayıcı Öğrenme Ortamları ve Kurumsal Kültüre Ait Düzenlemeler”, “Bologna Eğitim Düzeyinin Uygulanma Durumu” ile “Sosyal Boyut Kapsamındaki Prensip ve Yönergelerin Uygulanmasına Yönelik İş Birliği” başlıkları ise Bologna göstergelerinde 4 puanla derecelendirildi.
Göstergelerde 3 puanla yapılan derecelendirmelerde ise “EQAR’a Kayıtlı Ajansların Hudut Ötesi Kalite Teminatına Açıklık Düzeyi”, “Yükseköğretimde Hayat Uzunluğu Öğrenme Kapsamında Esnek Öğrenme Modellerinin Uygulanması” ve “Kamu Takviyeli Bursların ve Kredilerin Taşınabilirlik Durumu” başlıkları yer aldı.
“Türk yükseköğretiminin kapasitesini ortaya koyuyor”
YÖK Lideri Prof. Dr. Erol Özvar, rapora ait değerlendirmesinde, dataların Türk yükseköğretiminin sahip olduğu büyük kapasiteyi açıkça ortaya koyduğunu belirtti.
AYA içinde Türk yükseköğretim sisteminin son yıllarda büyük ivme kazanarak birçok alanda öne çıkmayı başardığını bildiren Özvar, “Türkiye, yükseköğretimle ilgili göstergelerde birçok ülkeyi geride bırakmış ve başarılı performans sergilemiştir. Türkiye’nin yükseköğretim sisteminde sağladığı ilerlemeler, memleketler arası alanda daha güçlü pozisyon elde etmesini sağlamaktadır.” sözlerini kullandı.
Raporda yer alan tüm göstergelerle ilgili kapsamlı kıymetlendirme süreci yürüttüklerini aktaran Özvar, bilhassa tam puan alınan göstergelerle ilgili tedbirlerle, Türkiye’nin muvaffakiyetinin daha da artırılmasının hedeflendiğini vurguladı. Prof. Dr. Özvar, “Bu sürecin sonunda Türk yükseköğretiminin performansını artırmak ve mevcut güçlü istikametlerini koruyarak daha da geliştirmek emeliyle gerekli tedbirler süratle hayata geçirilecektir.” bilgisini paylaştı.
Tarafsız ve dışarıdan bir göz tarafından hazırlanan raporu son derece önemli bulduklarını lisana getiren Özvar, raporun Türkiye ile ilgili bütün kısımlarını “2024 Bologna Süreci Türkiye Kıymetlendirme Raporu” ismiyle Türkçe olarak hazırladıklarını, tam bir şeffaflık ve hesap verebilirlik anlayışıyla kamuoyuyla paylaşma kararı aldıklarını duyurdu.
Prof. Dr. Erol Özvar, şöyle devam etti:
“Bu durum, hem yükseköğretim sistemimizin performansına duyduğumuz inancın hem de mükemmelliğe ulaşma maksadımızın açık tezahürüdür. Yükseköğretim Kurulu olarak, yükseköğretimimizin son yıllarda gösterdiği performanstan ve güçlü görünümünden memnuniyet duyuyoruz lakin Türk yükseköğretiminin tüm paydaşlarıyla birlikte gelişmeye açık taraflarımızı yanlışsız ve objektif formda tespit etmemizin ve bunlar üzerinde daima birlikte çalışmamızın gerekli olduğuna inanıyorum. Yükseköğretim Heyetimiz, bu tarafta her türlü uğraşı bugüne kadar olduğu üzere bundan sonra da göstermeye devam edecektir. Ülkemizin tüm kesitleri için nitelikli yükseköğretime adil erişimi sağlamayı amaçlıyoruz.”
“Türkiye, en fazla yükseköğretim öğrenci sayısına sahip”
Raporda, “Türkiye’nin yükseköğretimde eşitlik, çeşitlilik ve kapsayıcılık üzere sıkıntıları çözebilecek üst seviye uyum yapılarına yahut düzeneklere sahip Avrupa ülkelerinden biri olduğu” belirtildi.
2024 Bologna Süreci Uygulama Raporu’nda yer alan “Avrupa yükseköğretim alanına ait temel veriler” başlığına nazaran Türkiye, AYA ülkeleri ortasında en fazla yükseköğretim öğrenci sayısına sahip ülke.
Türkiye, akademik işçi sayısı açısından da yüzde 15,1’lik artış kaydetti ve akademik çalışanın yaş ortalaması bakımından üye ülkeler ortasında en genç topluluklardan birine sahip ülke oldu.
Türkiye’de bayan akademik işçi oranı da AYA ülkeleri ortalamasına yaklaştı.
