Uykunun vücut ve zihin sıhhati üzerinde çok güçlü bir tesiri olduğu herkes tarafından kabul edilen bir gerçek. Lakin, yanlışsız bildiğimiz birçok yanlış, uykusuzluğun getirdiği sıhhat meselelerini daha da kötüleştirebilir.
Uykusuzluk, sadece bir sabahın verimsiz geçmesine yol açmakla kalmaz; uzun vadede daha önemli sıhhat sıkıntılarına yer hazırlar.
Beyin işlevlerini zayıflatmak, bağışıklık sistemini bozmak, kalp hastalıklarına ve diyabete neden olmak üzere tesirlerinin yanı sıra, ruhsal sıhhati da olumsuz tesirler. Lakin, birçok kişi, uykunun kalitesi ve müddeti hakkında yanlış bilgilere sahip.
Peki, bu yanlışlar neler ve gerçek bildiğimiz yanlışların gerisinde hangi bilimsel gerçekler yatıyor? İşte tüm ayrıntılar…
Alzheimer’ı erken fark etmek uykuda mı gizli? Uzmanlar anlatıyor
1. 7-8 Saat Uyku Herkes İçin Ülkü Süre
Yıllarca halk ortasında “7-8 saat uyumak en ülkü süredir” inancı yerleşmişti.
Ancak, uyku muhtaçlığı şahsî bir tecrübedir ve yaş, genetik faktörler, hayat üslubu ve kişisel sıhhat durumu üzere birçok faktöre bağlı.
California Üniversitesi’nden uyku araştırmacısı Dr. Matthew Walker, bu mevzuda şu açıklamayı yaptı:
“Bazı beşerler, sırf 6 saat uyku ile güç dolu hissederken, başkaları 9 saat uykuya gereksinim duyabiliyor. Değerli olan, uyandığınızda kendinizi nasıl hissettiğinizdir. Şayet dinlenmiş ve enerjik hissediyorsanız, gereğince uyudunuz demektir.”
2. Uykusuzluk Yalnızca Fizikî Sıhhati Etkiler
Birçok kişi, uyku eksikliğinin sırf fizikî sıhhat üzerinde tesiri olduğunu düşünür. Lakin, uykusuzluk birebir vakitte ruhsal sıhhati da direkt tesirler.
Harvard Üniversitesi’nden bir uyku uzmanı Dr. Charles Czeisler, uykusuzluğun depresyon, anksiyete ve gerilimle olan güçlü temasını şöyle açıkladı:
“Uyku eksikliği, beynin duygusal düzenleme merkezini direkt etkileyerek ruh hali değişimlerine, dert bozukluklarına ve depresyona yol açabilir. Tıpkı vakitte uyku eksikliği, kişinin gerilimle başa çıkma kapasitesini azaltır.”
3. “Alkol Uykuya Geçişi Kolaylaştırır”
Alkolün uykuya dalmayı kolaylaştırdığına dair yaygın bir inanç var. Lakin bu, aslında önemli bir yanılgı.
Alkol, kısa vadede uykuya geçişi kolaylaştırabilirken, uzun vadede uyku kalitesini bozar ve gece boyunca uyanmalara sebep olabilir.
Uyku uzmanı Dr. Michael Breus, “Alkol, REM uykusunun (derin uyku) kalitesini önemli halde azaltır. REM uykusu, beynin ve vücudun dinlenmesi için gereklidir. Alkol tüketimi, gece boyunca sık sık uyanmalara yol açarak uyku döngüsünü bozar” dedi.
Kaliteli uykunun sırrı! Uzmanlar düzgün uyku için neler yapılmalı?
4. “Sadece Uyku Mühleti Değerlidir, Kaliteyi Düşünmeye Gerek Yok”
Birçok kişi, sadece uyku mühletine odaklanır ve uyku kalitesini göz arkası eder. Fakat, uyku kalitesi de en az uyku mühleti kadar kıymetli.
Dr. Walker, uyku kalitesinin daha sağlıklı bir uyku sistemi için kritik olduğunu belirtti:
“Yeterli mühlet uyumak değerli olsa da, daha derin ve kaliteli bir uyku, sıhhat için çok daha yararlıdır. Uyku müddeti ne kadar uzun olursa olsun, derin uyku fazları (REM ve NREM) ne kadar azsa, o kadar makûs dinlenirsiniz.”
5. “Uykusuzluk Yalnızca Yaşlılarda Görülür”
Uyku bozuklukları, sadece yaşlıları etkileyen bir sorun olarak düşünülse de, günümüzde gençler ve orta yaşlı bireyler ortasında da değerli bir sorun haline geldi.
Uyku bozuklukları uzmanı Dr. Christopher Winter, gençlerde artan uykusuzluk oranlarına dikkat çekti:
“Günümüzün genç jenerasyonu, okul, iş ve toplumsal medyanın baskısıyla sıklıkla uykusuz kalıyor. Uyku eksikliği, bu yaş kümesinde da benzeri halde anksiyete, depresyon ve bilişsel bozukluklara yol açabiliyor.”
6. “Pazar Gecesi Uykusuzluğu, Haftalık Uykusuzluk Problemini Çözebilir”
Birçok kişi, hafta boyunca eksik kalan uyku saatlerini pazar gecesi “toparlama” yoluna masraf. Lakin bu yaklaşım, uyku nizamını düzeltemez ve yalnızca bedenin biyolojik ritmine ziyan verir.
Dr. Jennifer Martin, “Uykusuzluğu bir gecede telafi etmek mümkün değil. Uykusuz geçirdiğiniz her gün, uyku gereksiniminizi arttırır ve bu eksikliği bir gecede dengelemeniz mümkün değildir” diyor.
7. “Sadece Yatakta Ahenge Vakti Uykudur”
Çoğu insan, yatağa gitmenin ve uyumaya başlamanın, gerçek uykunun başlangıcı olduğunu düşünür. Lakin, uykuya dalma müddeti de değerli.
Stanford Üniversitesi’nden uyku uzmanı Dr. William Dement, “Uykusuzluk, ekseriyetle yatakta geçen vakti uzatarak telafi edilmeye çalışılır. Lakin, aslında değerli olan yatakta geçirilen müddet değil, o mühlet içinde uykuya ne kadar süratli geçtiğinizdir. Yatakta 20 dakikadan fazla vakit geçiriyorsanız, uykuya geçmek için öbür bir teknik kullanmak daha faydalıdır” halinde açıkladı.
Uyku tertibi sıhhatiniz hakkında bakın ne söylüyor! Uzmanlar anlatıyor
UYKUNUN BİLİMSEL GERÇEKLERİ VE YETERLİ BİR UYKU İÇİN İPUÇLARI
Uykusuzluk, sıhhatimizi tehdit eden önemli bir faktör olabilir ve hakikat bilinen yanlışlar, bu sorunun daha da kötüleşmesine neden olabilir.
Bilimsel araştırmalar, uyku kalitesini artırmak ve sağlıklı bir uyku sistemi oluşturmak için daha derinlemesine bilgi sağlıyor.
Uyku hakkında yanlışsız bilgilere sahip olmak, daha sağlıklı bir hayat sürmek için büyük ehemmiyet taşıyor.
