Global ticaret savaşları devri derinleşiyor

Özlem SARSIN

Ege Genç İş İnsanları Der­neği’nin (EGİAD) düzen­lediği “Trump’ın İkin­ci Periyodu, Yükselen Güçler ve Dünya Siyasetinde Şimdiki So­runlar” başlıklı toplantısında ko­nuşan Özhelvacılar, “Dünyamız­daki dinamiklerin süratle değiştiği­ne şahit olduğumuz günümüzde, bu dinamikleri âlâ anlamak ve ge­leceği daha sağlam adımlarla şe­killendirmek için global geliş­meleri yakından takip etmek ol­dukça kritik hale geliyor.

İçinde yaşadığımız günlerin ekonomik ve siyasal açısından en önemli gün­demlerini, ikinci kez seçilen ABD Başkanı Trump’ın politikalarının belirlediğini görüyoruz. Bildiği­niz üzere geçtiğimiz hafta içinde Trump, seçim devrindeki söy­lemlerinde de bahsettiği gümrük tarifelerinin yükseltilmesi konu­sunu vakit kaybetmeden hayata geçirdi.

Tüm otoriteler bu duru­mu yeni bir “Küresel Ticaret Sa­vaşları” periyodu olarak nitelendi­riyor. Çok açık görülüyor ki tica­ret açısından bir savaş devrine giriyoruz. Milletlerarası siyasi iliş­kilerin de epeyce tansiyon için­de olduğu bu devirde, bunların üzerine Trump’ın siyasetlerinin oluşturacağı yeni belirsizlikler ve çalkantılar ekleniyor” dedi.

Trump’ın uygulamaya koyduğu ve koymayı planladığı politikala­rın, genel olarak ekonomik büyü­meyi olumsuz istikamette etkileyece­ğinin iddia edildiğini lisana geti­ren Özhelvacılar, “ Bilhassa, Çin, Meksika ve Kanada’dan yapılan ithalatlara uygulanan son güm­rük tarifelerinin ABD’nin ekono­mik çıktısını azaltacağı ve iş ka­yıplarına yol açacağı belirtiliyor. Bu tarifelerin AB ülkelerine dahi uygulanabileceği Trump’ın söy­lemleri ortasında. Trump’ın bu uy­gulamalarının, tüketici fiyatlarını artırarak enflasyona yol açabilece­ği belirtilmekte.

Ayrıca, Trump’ın başlattığı yeni global ticaret sa­vaşlarının, tedarik zincirlerinde aksamalara neden olabileceği ve bu durumun da fiyat artışlarına ve ekonomik belirsizliğe katkıda bu­lunabileceği görülmekte. Başka ül­kelerin de misilleme tarifeler uy­gulaması ve bu durumun da küre­sel ticarette genel bir gerilemeye yol açabileceği söylenebilir” dedi.

“Türkiye, Biden devrine göre daha avantajlı”

Toplantının konuğu olan Doç. Dr. Sinem Ünaldılar ise Lider Trump’ın birinci periyodunda Cum­hurbaşkanı Erdoğan ile kurdu­ğu ikili diyalog bağlamında Biden periyoduna nazaran daha ölçülü poli­tikalar izlediğine dikkat çekerek, “Bu çerçevede ABD-Türkiye iliş­kilerinin Trump’ın ikinci döne­minde daha olumlu seyredeceği öngörülebilir.

Bununla birlikte Suriye’de gerçekleşen rejim de­ğişikliği yeni periyotta ABD Tür­kiye alakalarının de belirleyicisi olacak. Suriye’de istikrarın tama­men sağlanması için uzun bir yol var. PYD/YPG’nin gölgesinde şe­killenen ABD-Türkiye bağlantıları bıçak sırtında gidip gelirken Suri­ye, alakalar açısından bir avantaj da yaratabilir kaos da.

Trump’ın Türkiye’nin Suriye için kilit oyuncu olduğuna dair yorumla­rını Türkiye’nin lehine yorum­lamak mümkün lakin ABD’nin bölgeden büsbütün çekilmese de askeri gücünü azaltması görece istikrar kavuşmuş Suriye ve İs­rail ile dengelenmiş bir bölge je­opolitiğini gerektiriyor. ABD ile Türkiye bağlarının nasıl seyre­deceğini tam olarak tahlil etmek için şimdi erken olsa da başlan­gıç için Türkiye’nin Biden döne­mine nazaran daha avantajlı pozis­yonda olduğu söylenebilir. Gidi­şatı PYD/YPG meselesinin nasıl çözüleceği, Suriye’de istikrarın nasıl sağlanacağı ve bölgesel ak­törlerle de istikrarın nasıl kurula­cağı belirleyecek” dedi.