Sevilay ÇOBAN
Sıhhat harcamalarındaki artış ve sıhhat turizminin gelişmesi sıhhat teknolojileri alanındaki girişimlerin artmasına tesir etti. Bayer’in yayınladığı Türkiye Dijital Sağlık Teşebbüsleri Haritası 2024’e sıhhat alanındaki girişimlerin yanı sıra bu yıl birinci defa tarım alanındaki teşebbüsler de dâhil edildi. Türkiye’deki girişimciler tarafından kurulan 125 startup şirketi haritada yer bulurken, sıhhat alanında telesağlık, hastane ve eczane tahlilleri, biyoteknoloji, ruh sıhhati, kolay teşhis ve erken teşhis, giyilebilir teknoloji ve IoT dâhil olmak üzere 9 farklı kategoride gruplandırılmış 82 teşebbüs yer aldı.
Bu harita, Türkiye’deki sağlık teşebbüslerinin çeşitliliğini ve büyüklüğünü gösterirken, devlet dayanakları, yatırımcıların ilgisi ve üniversite-sanayi işbirlikleri, girişimcilere uygun bir ortam sağlıyor. Türk girişimler, memleketler arası arenada da dikkat çekiyor ve global pazarlara açılma potansiyeli taşıyor.
Türkiye’deki sıhhat girişimleri; dijital sıhhat, yapay zekâ, biyoteknoloji, giyilebilir teknolojiler üzere 4 farklı alana odaklanıyor. Sabancı Üniversitesi Girişimcilik Merkezi, Boğaziçi Üniversitesi Girişimcilik Merkezi, Türk Telekom Ventures, G4A Turkey, TÜBİTAK, KOSGEB ve Türkiye Sağlık Vakfı üzere kurumlar, kamu ve sivil toplum kuruluşları da yatırım ekosistemini güçlendirmek gayesiyle sıhhat girişimcilerine takviye sağlıyor.
Sağlık teknolojileri alanında Türk teşebbüsler, yurt dışına açılma maksatlarıyla büyüme basamağında ilerlerken, ABD, İngiltere ve İsveç merkezli 3 sıhhat teşebbüsünün 2025 yılının birinci günlerinde aldığı yatırımların meblağı 450 milyon dolara yaklaşıyor. Türkiye’deki sıhhat teknoloji teşebbüslerinin bugüne kadar aldığı yatırımların tutarı 150 milyon dolarda kalırken, yeniden Türk teşebbüsçüler tarafından yurtdışında kurulan sıhhat teknoloji teşebbüslerinin aldığı yatırımın ise 2,3 milyar doları bulduğu ortaya konuyor.
Cera, hastane yatışlarını yüzde 70 azaltacak
İngiltere merkezli konutta sıhhat hizmeti veren Cera, BDT & MSD Partners ve Schroders Capital tarafından ortaklaşa yönetilen yatırım cinsinden 150 milyon dolarla çıktı. Cera, 320 milyon dolarlık yatırımın akabinde girdiği yeni bir yatırım çeşidinde 14 yatırımcı tarafından destekledi. 2015 yılında kurulan Cera’nın bugüne kadar 407 milyon dolar yatırım aldı. Cera, yeni yatırımı yapay zekâ platformunu genişletmek, hizmet çeşitliliğini artırmak, operasyonel büyümeyi desteklemek için kullanacağını açıkladı. Mahiben Maruthappu ve Marek Sacha tarafından faaliyete geçirilen şirket, hastaların hastaneye yatışları yüzde 70’e kadar azaltmayı ve hastaların düşmelerini yüzde 20 oranında önlemeyi hedefliyor.
Absci’ye 20 $ dolar yatırım
2011 yılında Sean McClain tarafından ABD’de kurulan yapay zekâ odaklı sıhhat teşebbüsü Absci, çip üreticisi AMD’den 20 milyon dolar yatırım aldığını duyururken, teknoloji dünyasında dikkat çekmeye devam ediyor. 20 milyon dolarlık yeni yatırımla birlikte toplamda 340 milyon doları fiyatına ulaşan Absci, tedavi edici proteinler geliştirmeyi amaçlıyor. AMD’nin yatırımın yanı sıra şirketin araştırma çalışmalarına da dayanak vereceği belirtiliyor.
Spotify CEO’sunun yeni teşebbüsü değerleniyor
Spotify CEO’su Daniel Ek’in sıhhat teşebbüsü Neko Health, aldığı 260 milyon dolarlık yeni yatırımla değerlemesini 1,8 milyar dolara çıkardı. Yatırımı ABD pazarına giriş yapmak için kullanacak teşebbüs, beden tarama teknolojisiyle şahısların genel sıhhat durumlarını tahlil ederek, cilt, kalp, kan sirkülasyonu ve başka biyolojik fonksiyonlarını izliyor.
Yaklaşık 10 dakika süren sıhhat taramasının akabinde toplanan dataları kişinin sıhhat risklerini belirlemek için yapay zekâyla tahlil eden Neko Health, bu sayede diyabet, kanser ve kardiyovasküler hastalıkların çok erken kademede teslim edilmesine ve tedavi sürecinin başlamasına imkan tanıyor. Stockholm ve Londra’daki kliniklerinde kuruluşundan bu yana 299 euro fiyat talep ettiği sıhhat hizmetiyle 10 bin kişinin genel sıhhat durumlarını değerlendirmeye alan teşebbüs, bekleme listesinde 100 binden fazla kişinin bulunduğunu açıkladı. İsveç merkezli teşebbüs, anı vakitte satın alımlar yapmayı ve talebe bağlı olarak daha fazla klinik açmayı planlıyor.
Hevi AI’ın gayesi Katar pazarına giriş yapmak
Sıhhat hizmetlerini dönüştüren yapay zekâ tahlilleriyle erken teşhis ve kronik hastalık takibini kolaylaştıran Türk teşebbüs Hevi AI, TT Ventures PİLOT programından 2020 yılında mezun oldu. Eserlerini kamu sıhhati alanında erişilebilir hale getirerek Türkiye’de sıhhat dalının dijitalleşmesine katkı sağlayan teşebbüs, TÜBİTAK BİGG yatırım tabanlı girişimcilik destekleme programlarında da yer aldı. Hevi Al, Azerbaycan, Ukrayna ve Bulgaristan’dan sonra 2025 yılı prestijiyle Katar pazarına giriş yapmayı hedefliyor.
Sesli komutla sıhhat takibi
Hastaların kronik hastalıklarını yönetmelerini sağlayan, sesli komut tabanlı, yapay zekâya dayalı dijital sıhhat platformu Albert Health, 2018’de kuruldu. Dijital sıhhat alanında yapay zekâ tabanlı hastalık idaresi ve telesağlık hizmeti platformu geliştiren teşebbüs, 2022’de Sabancı Ventures liderliğinde 1 milyon dolar yatırım aldı. Platform, nizamlı kullanılan ilaçlar için hatırlatmalar yapıp tansiyon, şeker ve nabız pahalarını kaydederken, sıhhat ölçümleri kayıt altında tutarak sıhhat takibini kolaylaştırıyor. Her yaştan insanın kullanabileceği arayüze sahip olan sistemde hastaların tüm sıhhat ölçümlerini sesli komut sistemiyle de kaydederek hekimiyle ya da yakınlarıyla paylaşıyor.
Hop Health, partnerlik sistemine odaklanacak
2024 yılında Türkiye’de öne çıkan sıhhat yatırımları listesine aldığı 1 milyon dolarlık yatırımla giren Hop Health, dünyanın her yerinden tabiplerle hastaları bir ortaya getiren tahliliyle kendini sıhhat turizminin dijital platformu olarak konumlandırıyor. Kullanıcıların inançlı bir biçimde sıhhat hizmetlerine erişmesini amaçlayan yerli teşebbüs, Türkiye’nin sıhhat turizmi alanındaki ekonomik büyümesine dayanak olmayı amaçlıyor.
Plastik cerrahi, saç ekimi, diş, kulak burun boğaz, bariatrik cerrahi ve medikal estetik tedavileri sunan teşebbüs, kullanıcılara sıhhat hizmetlerine ek olarak yeme-içme, konaklama ve seyahat de dâhil olmak üzere çeşitli yan hizmetler sağlıyor. Yeni bir yatırım tipini 5 milyon dolar yatırımla tamamlamayı beklediklerini kaydeden Hop Health’in kurucusu Dr. Eren Ünal, 2024’ün yaklaşık 18 milyon dolar ciro ile kapattıklarını, 2025’te bilhassa partnerlik sistemine odaklanacaklarını ve ciroyu 30 milyon doların üzerine çıkarmayı planladıklarını söz ediyor.
