Dijital sanat ve yapay zeka (YZ) birleşimi, klâsik sanatın sonlarını zorluyor ve sanatın tarifini yine şekillendirdi. Yapay zekanın dijital sanat dünyasındaki rolü, bilhassa son yıllarda, sanatkarlar ve teknoloji uzmanları ortasında büyük bir heyecan oluşturdu.
YAPAY ZEKA VE DİJİTAL SANATIN ORTAK ESERİ
Yapay zekanın sanatla buluşması, yaratıcı süreçleri hızlandıran ve her geçen gün daha karmaşık hale gelen bir eğilim.
YZ, belli algoritmalar kullanarak insan müdahalesi olmadan ya da çok az müdahale ile dijital sanat yapıtları oluşturabiliyor.
2018’de Paris’teki Christie’s müzayede meskeni, bir yapay zeka tarafından oluşturulan “Edmond de Belamy” isimli portreyi 432.000 dolara satmıştı. Bu olay, yapay zekanın sanat dünyasında nasıl büyük bir değişim oluştuduğunun somut bir örneğiydi.
Yapay zekanın dijital sanatta tesiri, sadece yeni yapıtların yaratılmasında değil, birebir vakitte sanatkarların yaratıcı süreçlerini nasıl kurguladıkları konusunda da bir ihtilal oluşturuyor. Bugün sanatkarlar, yapay zeka ile işbirliği yaparak, klâsik tekniklerle ulaşamayacakları karmaşık ve özgün eserler üretiyorlar.
YZ’NİN OLUŞTURUCULUK ÜZERİNDEKİ TESİRLERİ: İNSAN VE MAKİNE BİRLİKTELİĞİ
Sanat dünyasında yapılan birtakım araştırmalara nazaran, yapay zeka sanatkarlar için sırf bir araç değil, birebir vakitte bir yaratıcı ortak olabilir.
Yapay zeka ve etik üzerine önde gelen bir uzman ve Prenston Üniversitesi profesörü Dr. Joanna Bryson, , “Yapay zeka, bir sanatkarın yaratıcılığını desteklemek, onlara yeni bakış açıları sunmak ve sıradan fikirlerin ötesine geçmelerine yardımcı olmak için harika bir araçtır” dedi.
Dr. Bryson, YZ’nin sanatkarın vizyonunu genişletmek ve yapıtlarını daha evvel düşünmediği hallerde görselleştirmek için kullanılabileceğini belirtti.
Araştırmalar, yapay zeka ile üretilen sanat yapıtlarının, estetik açıdan insan üretimi yapıtlarla kıyaslandığında kimi benzerlikler gösterdiğini ancak tıpkı vakitte bariz farklar taşıdığını ortaya koydu.
New Jersey Üniversitesi’nde yapay zeka ve sanat üzerine çalışan profesör Dr. Ahmed Elgammal, “Yapay zeka, yaratıcı süreçleri hızlandırabilir ve sanatkarlara geniş bir bilgi yelpazesinde seçim yapma imkanı sunabilir. Fakat, bu teknolojiler insan yaratıcılığının derinliklerine büsbütün ulaşamayabilir. Sanatın insan dokunuşu hala vazgeçilmez bir öğe” dedi.
Yapay zekanın sanatla buluşması, etik soruları da beraberinde getiriyor. Bu soruların başında, bir makinenin yarattığı yapıtın “sanat” olarak kabul edilip edilemeyeceği yer alıyor.
Psikoloji profesörü ve şuur üzerine uzmanlaşmış bir akademisyen Dr. Susan Blackmore, “Yapay zekanın sanat üretme yeteneği, insan yaratıcılığını taklit etmekten çok, insanın hudutlarını aşan yeni bir söz biçimi sunuyor. Lakin, bu durumda sanatın kıymetini belirleyen kriterler değişebilir” dedi.
Dijital sanatın pahasının, bir yapıtın yapılış biçimi kadar toplumsal bağlam ve izleyiciyle kurduğu ilgi tarafından da belirlendiğini vurgulayan Blackmore, yapay zekanın bu bağlantıyı nasıl şekillendireceğini merak etti. Bu sorular, sanat dünyasında hala tartışılmakta ve gelecekteki dijital sanat yapıtlarının kimlik ve paha algısını yine şekillendirecek üzere göründü.
SANAT VE TEKNOLOJİ BİRLEŞİMİ: GELECEĞİN SANATÇILARI
Dijital sanat ve yapay zeka ortasındaki birliktelik, sanat dünyasına birçok yeni imkan sunuyor.
Gelecekte, sanatkarlar ve teknoloji uzmanları ortasındaki işbirliği daha da artacak ve yapay zeka, sanatkarlara hem yapıtlarında hem de yaratıcı süreçlerinde daha fazla özgürlük verecek. Bu değişim, sanatın daha evvel hiç keşfedilmemiş alanlara taşınmasına imkan tanıyacak.
Teknoloji şirketinin yapay zeka uygulamaları üzerine çalışan lider yardımcısı Dr. Matias Perez, “Sanatçılar, yapay zekayı yalnızca bir araç olarak kullanmaktan öte, onu yaratıcı süreçlerinin ayrılmaz bir modülü haline getirecekler. Bu, bir manada yeni bir sanat biçiminin doğuşunu simgeliyor” diye açıkladı.
Yapay zeka ve dijital sanat ortasındaki etkileşim, sanat dünyasında yalnızca teknik bir yenilik değil, tıpkı vakitte derin bir kültürel dönüşüm yaratma potansiyeline sahip.
İnsan oluşturuculuğu ve yapay zekanın birleşimi, dijital sanatın geleceğini şekillendirecek ve izleyicilere farklı bir sanat tecrübesi sunacağı bildirildi.
