Güneş’ten en uzak gezegen olan Neptün, saniyede 500 metreden daha süratli esen rüzgarlarıyla güneş sistemindeki en rüzgarlı yer. Tekrar de Neptün’deki bu rüzgarlar, Dünya’dan yaklaşık 500 ışık yılı uzaklıkta bulunan WASP-127b ismindeki dev gezegenin rüzgarlarının yanında hiçbir şey…
Bu gezegende saniyede 9 km hızla, süpersonik bir savaş uçağından 20 kat daha süratli esen rüzgarlar o kadar güçlü ki, gezegenin dönüş suratından 6 kat daha süratli hareket ediyor. Yakın vakitte keşfedilen dünya dışı jet akımı, bir gezegende ölçülen en süratli akım olup, başka dünyaları vuran çok hava şartlarına dair yeni bir bakış açısı sağlıyor.
Şili’deki Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) Çok Büyük Teleskobu’nu (VLT) kullanan bir gökbilimci takımı, WASP-127b’nin ekvatorunda şiddetle esen çok güçlü rüzgarları ölçtü. Saatte 33.000 kilometre sürate ulaşan jet rüzgarları, Astronomy & Astrophysics mecmuasında yayımlanan bir çalışmaya nazaran, gezegen yüzeyinde bir hayat kurulmasını imkansız hale getiriyor.
Gökbilimciler, Jüpiter’den biraz daha büyük, hayli kabarık bir gaz devi olan bu dış gezegeni 2016’da keşfettiler. WASP-127b‘nin, yıldızının etrafında dönmesi dört günden biraz fazla vakit alıyor. Yani bir yılı, dünyada 4 günde denk geliyor. Sarı cüce yahut G tipi yıldız, tipik olarak Güneş’imizden daha az kütleli ve daha soğuk.
Keşfedildiği günden bu yana bilim insanları gezegenin hava durumu kalıpları hakkında daha fazla bilgi edinmek için gezegeni araştırıyor. Yeni çalışmanın gerisindeki takım, VLT’yi kullanarak gezegenin yapısını, mesken sahibi yıldızının ışığının üst atmosferinden nasıl geçtiğini ölçerek izledi. Sonuçlar gezegenin atmosferinde su buharı ve karbon monoksit moleküllerinin varlığını ortaya çıkardı.
Ancak çalışmaya nazaran bu materyalin atmosferde hareket ettiği sürat epeyce tuhaf bir “çift tepe” ortaya çıkardı; bu da atmosferin bir tarafının dışarı hakikat, öteki tarafının içeri hakikat yüksek süratlerde hareket ettiğini ortaya koydu.
Araştırmacılar, ölçümlerine dayanarak, gezegenin ekvatoruna çok güçlü rüzgarların hakim olduğu ve atmosferinin kimi kısımları zıt istikametlerde hareket ederken gaz devini sıkıştırdığı sonucuna vardılar. Bilim açısından bu daha evvel görülmemiş bir şey.
Özetlemek gerekirse, dünyamızda iki dakika rüzgar estiğinde ya da fırtına çıktığında yakınıp şikayet ediyoruz lakin gezegenimizin dışındaki kaideleri bilsek, hala şikayet eder miydik, bunu da bir düşünelim…
