Yaz aylarında astronotları uzay istasyonuna çıkaran Boeing Starliner aracında arıza çıkınca ve hazırda uzaydan insan döndürecek bir araç da olmayınca, ABD’li astronotlar aylardır Memleketler arası Uzay İstasyonu’nda mahsur kalmış durumdular. Pekala bu beşerler ne giyiyor, nasıl çamaşır yıkıyor? Kıyafetleri terden ve kirden üzerlerine yapışmıyor mu?
Astronotların muhtaçlıkları için gerekli erzak, Elon Musk’ın insansız roketleriyle istasyona taşınıyor. Münasebetiyle NASA üstte kimsenin aç kalmadığından emin oluyor. Lakin aylarca istasyonda yaşayan astronotlar için çamaşır yıkama sorunu bir kaygı olabilir. İstasyonda su kullanımına dikkat ediliyor ve dahası yer çekimsiz ortamda suyla kıyafetleri buluşturmak, deterjanla yıkamak üzere işler, pek de kolay değil.
Hatta su uzayda o kadar kıymetli ki idrar bile atılmaz. Astronotların idrarları da geri dönüştürülüyor, arıtılıyor ve tekrar kullanılıyor. Bu, bol su ve piyasada bulunan deterjanlarla tertipli bir çamaşır yıkama yaklaşımının Memleketler arası Uzay İstasyonu (ISS) üzere bir yerde işe yaramayacağı manasına geliyor.
Peki idrardaki suyu bile boşa harcamak istemeyen NASA, iki kesim çamaşırı yıkamak için bedelli suyu deterjan üzere sonradan ayrıştırılamayacak bir kimyasalla kirletmek ister mi? Karşılık, hayır.
Sekiz aydır uzaydalar, giyecek kıyafetleri kalmadı
Sadece sekiz günlüğüne uzaya çıkan lakin sekiz aydır uzayda olan astronotlara erzak yardımıyla birlikte yeni kıyafetler de gönderiliyor. Fakat elbette astronotlar da kıyafetlerini, üzerlerine yapışacak kadar kirlenene kadar giymek durumunda. Uzayın ölümcül kaideleri altında “temiz ve şık” görünmek üzere muhtaçlıklar lüks kabul ediliyor. Her sabah kalkınca yeni kıyafetler, iç çamaşırları giymek, astronotların sisteminde yok.
Haftalarca hatta aylarca giyildikten sonra artık giyilmeyecek durumda olan kıyafetler ise uzay istasyonun çöp kapsüllerine atılıyor ve bu kapsüller dünyaya fırlatılıyor. Atmosfere giren bu kolay alev alabilen kapsüller süratlice yanarak yok oluyor.
Dolayısıyla, şayet bir gün uzaya çıkmak durumunda kalırsanız, en sevdiğiniz kıyafetlerinizi yanınıza almamanızı tavsiye ederiz. Çöpe atıp atmosferde yakınca üzülmeyeceğiniz eski püskü, yırtık pırtık atlet, don, fanila, şort, tişört götürün deriz…
