Haftalık basın toplantısında konuşan Panama Devlet Başkanı Jose Raul Mulino, ülkesinin Çin’in Jenerasyon ve Yol Girişimi’nden ayrılacağını ve mutabakatta belirtildiği üzere iptalin 90 gün evvelden duyurulması için ilgili evrakların Çin’e sunulduğunu açıkladı.
‘Kuşak ve Yol Teşebbüsü ülkeye ne kazandırdı?’
Kararın büsbütün kendisine ilişkin olduğunu vurgulayan Mulino, “O periyotta Çin ile bu muahedeyi imzalayanların neye güvenerek bu türlü bir adım attığını bilmiyorum. Çok yıldır Panama’ya ne üzere şahane şeyler getirdi? Nesil ve Yol Teşebbüsü ülkeye ne kazandırdı?” tabirlerini kullandı.
Taraflar ortasında yapılan mutabakat mektubuna nazaran mutabakat, her üç yılda bir otomatik yenileniyor. Bir sonraki yenileme 2026 yılı için planlanıyordu fakat taraflardan biri, üç ay evvelden bildirimde bulunmak şartıyla muahedeyi feshedebiliyor.
Rubio’nun Panama ziyareti
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, 2 Şubat’taki Panama ziyaretinde, Çin’in Panama Kanalı üzerindeki tesirinin azaltılması gerektiğini, aksi takdirde “gerekli önlemlerin” alınacağını belirtmişti.
“Panama Kanalı’nın egemenliği tartışmaya kapalı.” sözünü kullanan Mulino, Panama’nın 2017’de Çin ile imzaladığı Nesil ve Yol Teşebbüsünü kapsamındaki mutabakat mutabakatını yenilemeyeceğini de Rubio’ya iletmişti.
ABD Başkanı Donald Trump, göreve başladıktan sonraki birinci konuşmasında, daha evvel gündeme getirdiği “Panama Kanalı’nı geri alma” konusuna da değinmiş, “Çin Panama Kanalı’nı işletiyor. Biz onu Çin’e vermedik, Panama’ya vermiştik ve geri alıyoruz.” tabirlerini kullanmıştı.
Kuşak ve Yol Girişimi
Çin’in tarihi İpek Yolu güzergahında Doğu-Batı ticaretini tekrar canlandırma amacıyla 2013’te başlattığı Jenerasyon ve Yol Teşebbüsü, altyapı, ulaştırma, güç, irtibat ve öbür alanlardaki ilişkililik projeleriyle yeni global ağlar oluşturmayı hedefliyordu.
Kuşak ve Yol Teşebbüsü (BRI), 10 yılda 155 ülkenin iştiraki ve 70’ten fazla ülkede yürütülen projelerle dünya nüfusunun 3’te 2’sini, global gayrisafi hasılanın yarısından fazlasını içeren tesir alanı oluşturdu.
