Bilindiği üzere, devlet ve vakıf yükseköğretim kurumlarında öğretim üyesi takımlarına atamalar 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak düzenlenen ikincil mevzuat çerçevesinde yürütülmektedir.
İlgili Kanunda, profesör, doçent ve doktor öğretim üyesi atamalarında genel kurallara ek olarak üniversitelerin belirleyeceği ek koşulların Yükseköğretim Kurulu tarafından onaylanacağı karar altına alınmıştır.
Bu kapsamda, kimi üniversitelerimiz öğretim üyesi takımlarına başvuran adaylara “deneme dersi” ismi altında bir imtihan yapmaktadır.
Bu imtihanlarda aday, alanı ile ilgili temel unsur ve kavramları bilme, derse ilgi ve dikkati çekebilme, vakti verimli kullanabilme üzere konular başta olmak üzere birçok farklı şarta uygunluğu bakımından üniversite tarafından belirlenen bir kurul marifetiyle bedellendirilmektedir.
Deneme dersi uygulamasını yapan kimi üniversitelerimiz bu sürecin müddetini, yapılma biçimini, kimlerin değerlendireceğini açık bir halde atama ölçütlerine yazarken, kimileri ise bu hususta bilinmeyen bir sistem izlemektedir.
Haliyle, başarısızlık halinde yargıya yansıyan durumlarda adayın hangi münasebetten ötürü elendiği, kelamlı olarak yürütülen bu sürecin hangi hallerde garanti altına alındığı ya da komitenin objektif kıymetlendirme ölçütlerinin alt yapısı sorgulanmaktadır.
Söz konusu konularda eksiklik bulunması halinde idari yargı deneme dersine yönelik yapılan süreci iptal etmekte yahut yürütmesini durdurmaktadır. Bu durum, süregelen atama süreçlerini etkilemekte, adayların mağduriyetine sebep olmaktadır.
Özellikle, deneme dersi yapma isteği bulunan üniversitelerin bu durumu atama ölçütlerinde düzenlemeleri, deneme dersinin adabı, metodu ve denetlenebilir şartlarını sağlamaları büyük değer arz etmektedir.
Aksi takdirde, öğretim üyesi alımlarının sağlıklı bir biçimde yapılmasını engelleyecek ve yargı süreçlerinin yaşanmasına sebebiyet verecektir.