Foreks – Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK tarafından düzenlenen Türkiye-Moğolistan İş Forumu, Moğolistan Başbakan Birinci Yardımcısı ve Ekonomi ve Kalkınma Bakanı Luvsannyam Gantumur, T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, DEİK Lideri Nail Olpak, Moğolistan Ulusal Ticaret ve Sanayi Odası (MNCCI) Başkanı Tur-Od Lkhagvajav, DEİK/Türkiye-Moğolistan İş Kurulu Lideri Özkan Öztürk ve iki ülke iş dünyası temsilcilerinin iştirakleriyle 17 Ocak 2025 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirildi.
DEİK ile Moğolistan Ulusal Ticaret ve Sanayi Odası (MNCCI) ortasındaki mutabakat zaptının yenilendiği toplantıda e-ticaret ve deri bölümünde firmalar ortasında iki mutabakat zaptı imzalandı.
Moğolistan Başbakan Birinci Yardımcısı ve Ekonomi ve Kalkınma Bakanı Luvsannyam Gantumur, “İki ülke ortasında stratejik paydaşlık pozisyonuna yükseltilen mutabakata devlet liderleri imza atmıştır. İş adamları ortasında geliştirilen iş birliklerine de iki ülke sahip çıkacaktır. Bunu bilhassa belirtmek isterim. Moğolistan’da yeni şirketler kurmanızı, yeni işler yapmanızı, üretmenizi, tanıtmanızı ve Orta Asya’nın kalbinde hoş faaliyetler yapmanızı yürekten temenni ederim. Şu anda maden eserlerimizi, biraz ham olarak ihraç ediyor olsak da daha yakın devirde doğal kaynaklarımızı işleyerek en son eser elde ederek dünya pazarına satmayı düşünüyoruz” dedi.
Tuzcu: “Moğolistan, Türk firmalarının varlığını önemsiyor”
T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu ise, “Moğolistan son periyotta kişi başına gelir manasında Türkiye üzere çok önemli bir uzaklık katetti. Önümüzdeki devirde de kişi başına geliri 10 bin doların üzerine çıkarma gayeleri var. Yeniden dış ticarette bakır, kömür, demir cevheri, altın, uranyum üzere kaynakların işlenmiş iktisat eserlerine dönüştürülmesinde kıymetli perspektif sunuluyor. Önümüzdeki periyotta 150’ye yakın projeyi bizlere dün anlattılar. Bunlar ortasında bilhassa dikkatimizi çeken; termik santraller, hidroelektrik santraller, maden sürece fırsatları, bakır ve demir cevherleri. Bunları iktisada taşıyacak projelerle bilhassa demir yolu inşasıyla, yatırımların güçlenmesi ismine yeni bir periyodun planlamasını yapıyorlar. Burada Türk firmalarının varlığını önemsiyorlar. Türk firmalarının birçok alanda ziraî iktisattan müteahhitliğe çok büyük bir tecrübesi mevcut. Avrupa’nın en değerli tarım eserleri tedarikçisi durumundayız. Son devirde Moğolistan’la her ne kadar aşikâr eserlerde, maden dışı eserlerde ticaret geliştirmiş olsak da bilhassa ziraî iktisadın gelişmesine firmalarımızın katkısının olabileceğini düşünüyoruz” dedi.
Olpak: “Moğolistan’da internet kullanımının artması ve dijitalleşmeye olan ilgi, e-ticaret ve dijital teknoloji alanında fırsatlar oluşturuyor”
DEİK Başkanı Nail Olpak, “Moğolistan ile 140 milyon dolara yakın bir ticaret hacmimiz var ve bunu artıracak potansiyelimiz olduğunu düşünüyorum. Moğolistan’daki müteahhitlerimiz 400 milyon doları aşkın proje üstlenmişler. Ticaretimizin artması kadar, iki ülke ortasındaki ekonomik ilgilerin farklı bölümlere yayılması, ticaretten yatırımlara ve ikili iş birliklerine kadar çeşitlenerek devam etmesi çok kıymetli. Moğolistan’da internet kullanımının artması ve dijitalleşmeye olan ilgi, e-ticaret ve dijital teknoloji alanında fırsatlar oluşturuyor. Hasebiyle, Türkiye’nin teknoloji dalı, Moğolistan’daki dijitalleşme sürecine katkı sağlayabilir. Dünya çapında öne çıkan Türk firmalarımız ve DEİK/Dijital Teknolojiler İş Kurulumuz ile Moğol firmaları geleceğe yatırım yapabilirler. Güçten, endüstriye, tarımdan alt yapı yatırımlarına kadar neredeyse her alanda kıymetli yatırım imkanlarımız var. Moğol iş dünyasını da bu imkanlarımızdan daha fazla yararlanmak için ülkemizde yatırım yapmaya davet ediyorum. İki ülkenin de güçlü olduğu turizm ve ayrıyeten et sürece tesisi inşa etmek için hayvancılık alanında iş birlikleri yapılabilir. Moğolistan’ın sıhhat turizme ilgisi yüksek ve sıhhat alanında ülkede yatırımları yıldan yıla artıyor. Türkiye’nin sıhhat dalındaki başarılı ilerleyişini Moğolistan özelinde de değerlendirebiliriz” dedi.
Özkan: “Moğolistan’a yatırım yapmak isteyen firmalara devlet takviyeli teşvikler sunulmalı”
DEİK/Türkiye-Moğolistan İş Konseyi Başkanı Özkan Öztürk, “Moğolistan tarafından ilgili kurum/kuruluş temsilcileriyle iş birliğinde dış ticaret ve karşılıklı yatırımlarımızı geliştirmek üzere çalışmalar yapmaya hazır olmakla birlikte, iki ülke iş dünyası temsilcilerini sık sık bir ortaya getirmemiz gerektiğini düşünüyorum. Gümrük vergilerinin çok yüksek olması nedeniyle, yine revize edilerek oranların düşürülmesi mümkünse kaldırılması, Türkiye’den Moğolistan’a yatırım yapmak isteyen firmalara devlet takviyeli teşvikler sunulmalı, para transferi yapmanın daha kolay tahlilleri için kamu ve özel bankacılık mutabakatları yapılmalı, Türk firmalarının Moğolistan’da daha süratli iş yapabilmesi için bürokrasinin kolaylaştırılması ve iki ülke ortasında nakliyat yapan firmalara akredite bir sisteme oluşturularak yaşanabilecek sorunların önlenmesi üzere en önemli mevzulara tahliller bulunabilir” dedi.
İş Forumu’nun sponsorları ise, HNC İnşaat A.Ş., Aga Bullion, Green Chemicals®, Nata Holding ve Petlas oldu.
