Kallas, 24 Ocak’ta bölgesel gelişmeleri ve Türkiye-AB münasebetlerini ele almak üzere Türkiye’ye yapacağı ziyaretin yanı sıra, AB’nin dış siyaset ve savunma ajandasını, Suriye’deki yeni idareyle yürütülecek bağları, Gazze’deki ateşkesin kalıcı olması için uğraşları ve yeni ABD idaresi ile masaya yatıracakları ana başlıkları AA muhabirine kıymetlendirdi.
– “Türkiye’yi ziyaret etmenin tam zamanı”
Soru: Türkiye’yi ziyaretinizden evvel; Türkiye-AB alakalarının mevcut durumunu ve bağlantıların geleceğini kıymetlendirebilir misiniz? Bildiriniz nedir?
Kallas: Türkiye, stratejik kıymete sahip ortağımızdır. Münasebetiyle Türkiye ile kapsamlı paydaşlıklar kurmak istediğimiz açık. Son ziyaret 2022’deydi, bu yüzden Türkiye’yi ziyaret etmenin tam vakti ve bunu tam olarak vazife süremin birinci kısmında yapacağım. Birçok mevzumuz var. Bölgesel güvenliğin yanı sıra örneğin güç üzere farklı noktalarda işbirliğini görüşebiliriz. Bu nedenle daha fazla işbirliğine mutlaka yer var.
Soru: Türkiye’yi yalnızca bölgesel işbirliği için bir aktör olarak mı görüyorsunuz, yoksa Türkiye’nin AB’ye aday ülke olduğu gerçeğini de dikkate alıyor musunuz? Ziyaretinizi Türkiye-AB Yüksek Seviyeli Siyasi Diyalog ve Türkiye-AB İştirak Kurulunun yine canlandırılmasına imkan verecek bir ön adım olarak yorumlayabilir miyiz?
Kallas: İkimiz de Doğu Akdeniz’de istikrarlı ve inançlı bir ortama ilgi duyuyoruz. Bu, Suriye’ye ait ortak çıkarımız. Ayrıyeten, bu ülkenin yanlışsız tarafta gelişmesine, toprak bütünlüğü ve egemenliğine olan ilgimiz de ortak. Öteki yandan Gazze’de ateşkes devam ediyor ve barış, halk için kıymetli. Münasebetiyle bunlar eş vakitli çalışabileceğimiz hususlar. Elbette, aday ülke statüsüne sahibiz. Türkiye, aday ülke statüsünde olmaya devam ediyor. Lakin bu süreç duraklamış vaziyette. 27 üye ülkeyle birebir doğrultuda çözülmesi gereken bahisler var. Elbette Kıbrıs hakkındaki sıkıntı var, insan hakları, hukukun üstünlüğü, temel haklar hususları tartışmamız gereken hususlar. Münasebetiyle bunlar bizim temas noktalarımız.
– “(Suriye’ye yönelik) Yaptırımların hafifletilmesini tartışmaya hazırız”
Soru: Birinci günden beri Suriye’deki yeni idareye dayanak konusunda temkinli açıklamalar yapıyorsunuz. Pekala artık sizin müşahedeniz nedir? Ülke hakikat yolda ilerliyor mu?
Kallas: Bir şey söylemek için şimdi çok erken. Yani, yanlışsız şeyleri söyledikleri açık. Lakin gerçek tarafta ilerleyip ilerlemedikleri konusunda da yanlışsız adımları atıyorlar mı? Bu yüzden milletlerarası aktörlerin yanı sıra Arap ülkeleri üzere bölgesel aktörlerin ve Türkiye’nin de ortak bir anlayışa sahip olmasının çok kıymetli olduğunu düşünüyorum. Suriye’deki hükümetin kapsayıcı olduğunu görmek istiyoruz. Hiçbir radikalleşme görmek istemiyoruz. Ülkenin istikrarlı olması herkesin çıkarına. Bu yüzden ihtiyatlı bir formda iyimseriz. Yaptırımların hafifletilmesini tartışmaya hazırız lakin bunu “adım adım” yaklaşımıyla yapacağız. Yani, gerçek şeyleri yaparlarsa, biz üzerimize düşen adımları atmaya hazırız. Yanlış istikamete giden adımlar atarlarsa, o vakit bir adım geri atmaya ve kimi yaptırımları geri koymaya da hazırız.
– “Suriye’yi inşa edebilmeleri için üzerimize düşeni yapmaya hazırız”
Soru: Olağanlaşmanın yolu, ülkenin yine imarından geçiyor. Pekala AB, Suriye’nin yeni idaresine yönelik sektörel yaptırımlarını kaldıracak mı?
– “(Suriye’deki DEAŞ üyesi Avrupa vatandaşlarının geri alınması) Karar üye devletlere ait”
Soru: AB, üye ülkelerini, Suriye’de SDG ismini kullanan terör örgütü PKK/YPG tarafından tutulan AB vatandaşı DEAŞ üyelerini geri almaya ve bu teröristleri adalete teslim etmeye teşvik eder mi?
Kallas: DEAŞ’a geri dönülmemesinin ve terörizmin azalmasının herkesin çıkarına olduğu açıktır. Zira herkes, AB ve Türkiye, bölgemizde gelişen terör örgütleriyle ilgili risklerle karşı karşıya. Yani, iş vatandaşları geri almaya gelince, bunun (terörün) geri dönmemesi için her şeyi yaptığımızdan emin olmalıyız. Sonra alışılmış bu, bu çeşit tutuklu ve savaşçısı olan üye devletlerin kendilerinin vereceği bir karardır. Münasebetiyle karar üye devletlere aittir.
– “(Gazze’deki ateşkes) AB’nin çıkarına olan, daha sürdürülebilir bir barışın olması”
Soru: AB, Gazze’deki ateşkesi memnuniyetle karşıladı ve insani yardımını artırdı. Pekala AB Gazze’de yalnızca insani bir rol oynamayı mı tercih ediyor? Yakında AB İsrail İştirak Kurulu’nu toplayacağınızı duyurdunuz. Bu toplantıda İsrailli meslektaşlarınıza bildiriniz ne olacak?
Kallas: AB-İsrail Paydaşlık Konseyi’miz olacak ve akabinde Filistin İdaresi ile üst seviye bir siyasi diyalog kuracağız. İki devletli tahlili aklımızda tutmamızın çok kıymetli olduğunu düşünüyorum. İki devletli bir tahlile sahip olmak için istikrarlı bir yaklaşım olması gerekiyor. İştirak Kurulu’nun gündemi ise bölgesel durum ve tıpkı vakitte çok somut olarak, şu anda Gazze’deki durum. Artık ateşkes var. Fakat AB’nin çıkarına olan, daha sürdürülebilir bir barışın olması. Bunu elde edebilmek için hem İsrail’in güvenlik dertlerinin hem de Filistinlilerin var olma hakkının dikkate alınması gerekiyor.
Soru: Ukrayna konusuna geldiğimizde; ABD Başkanı Donald Trump, savaşı durdurmak istediğini açıkça belirtti. Türkiye’nin arabuluculuk teşebbüslerine nasıl yaklaşıyorsunuz?
Kallas: Hepimizin yapması gereken şey Rusya’ya büyük baskı yapmak. Zira şu anda Rusya barış istemiyor. Rusya Ukrayna’yı, oradaki insanları, sivil altyapıyı bombalamayı bırakırsa ve askerlerini çekerse, o vakit bu savaş sona erer. Ayrıyeten Türkiye’nin Rusya’ya baskı yaparak alanda barışı sağlamada çok çok değerli bir rolü olduğunu görüyorum.
– “Yeni ABD idaresiyle işbirliği yapmaya istekliyiz”
Soru: Trump’ın ikinci devri resmen başladı. ‘de bu süreçte kaygılı bir bekleyiş olduğunu söyleyebilir miyiz? Yeni ABD idaresiyle ele alacağınız birinci mevzu ne olacak?
Kallas: Elbette, seçimler her vakit çok çalkantılı vakitlerdir. Alışılmış ki, idare değişirse, sonuç siyasette da değişiklikleri beraberinde getirir. Bu yüzden yeni idareyle de işbirliği yapmaya istekliyiz ve sabırsızlanıyoruz. Ayrıyeten, yeni idareyle ele almamız ve işbirliği yapmamız gereken ana hususlar elbette güvenlik ve savunmanın yanı sıra ekonomik mevzular. ABD ve AB büyük ticaret ortaklarıdır. Ekonomilerimiz çok iç içe geçmiş durumda. Elbette, dış siyaset mevzularına gelince; şayet ABD Çin konusunda kaygılıysa, o vakit evvel Rusya konusunda endişelenmeli. Münasebetiyle Ukrayna’nın bu savaşı kazanması için desteklenmesinin de çok değerli olduğunu düşünüyorum.
– “Ankara’daki toplantıları dört gözle bekliyorum”
Soru: Eklemek istediğiniz bir şey, Türkiye ziyaretinizle ilgi paylaşmak istediğiniz bir bildiriniz var mı?
Kallas: Ankara’daki toplantıları dört gözle bekliyorum. Yani bu, AB ve Türkiye’nin ortak olduğunu ve masaya yatırıp işbirliği yapacağımız birçok bahis olduğunu gösterecek. Çok teşekkür ederim.
