Avrupa Birliği (AB), Çin’den yapılan ithalatı denetlemek emeliyle e-ticaret platformlarını daha fazla yükümlülük altına almayı planlıyor. Temu, Shein ve Amazon Marketplace üzere online satış platformları, tehlikeli yahut yasadışı eserlerden direkt sorumlu tutulabilecek.
Financial Times’ın ulaştığı taslak teklife nazaran, önerilen gümrük ıslahatları kapsamında platformlar, mallar AB’ye ulaşmadan evvel data paylaşmak zorunda kalacak. Bu düzenleme, yetkililerin paketleri daha faal incelemesini ve denetim etmesini amaçlıyor. Islahat teşebbüsü, bilhassa Asya’dan Avrupa’ya gönderilen tehlikeli ve düzmece eserlerin artışıyla ilgili dertler nedeniyle gündeme geldi.
Platformlar ithalatçı olacak
Mevcut sistemde internet üzerinden mal alan tüketiciler ithalatçı olarak kabul ediliyor. Lakin önerilen değişiklikler yürürlüğe girerse bu sorumluluk online perakendecilere geçecek. Taslak metinde şu tabirlere yer veriliyor: “Güvenli olmayan, düzmece yahut diğer bir halde uyumlu olmayan eserlerin artan hacmi, tüketiciler için önemli güvenlik ve sıhhat risklerine yol açmakta, etraf üzerinde sürdürülemez bir tesire sahip olmakta ve yasal işletmeler için haksız rekabeti körükleyerek farklı dallardaki rekabet gücü üzerinde değerli bir tesir yaratmaktadır.”
Çin’den gelen eserler yük oluşturuyor
AB bilgilerine nazaran, 2024 yılında 4,6 milyar düşük bedelli paket ithal edildi. Bu sayı, 2022’ye kıyasla dört kat artış gösterdi. Bu ithalatın yüzde 90’ından fazlası Çin’den gerçekleşirken, yetkililer bu ağır trafiğin sürdürülemez bir yük oluşturduğunu belirtti.
Vergi ve gümrük muafiyeti kalkıyor
Yeni düzenlemelere nazaran, e-ticaret platformları “ilgili gümrük vergisi ve KDV’yi tahsil etmek” ve eserlerin AB standartlarına uygunluğunu sağlamakla yükümlü olacak. Ayrıyeten 150 Avro’nun altındaki eserler için gümrük vergisi muafiyeti kaldırılacak ve tüm mallar gümrük denetimine tabi tutulacak.
Taslağa nazaran 27 AB ülkesinin gümrük dataları merkezi bir havuzda toplanacak ve yeni bir merkezi AB Gümrük Otoritesi (EUCA) kurulacak. Evrakın son hali 5 Şubat’ta yayımlanmadan evvel değişikliklere uğrayabilir.