Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Lideri Fatih Birol, Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) İsviçre’nin Davos kasabasında düzenlenen 55. Yıllık Toplantıları kapsamında pak güç siyasetleri ve global güç dalına ait çarpıcı değerlendirmelerde bulundu.
Birol, dünyada güneş ve rüzgar gücü, elektrikli araçlar ve bataryalar üzere pak güç teknolojilerinin süratle yaygınlaştığını, bu gelişmenin iklim değişikliğiyle gayretten çok daha öteye geçtiğini tabir etti.
Temiz güce olan yatırımların, ülkelerin ekonomik ve sanayi stratejilerinde merkezi bir yer tuttuğunu vurgulayan Birol, “Temiz gücün yarının endüstrisi olduğunu artık herkes biliyor. Fakat kimi ülkelerin bu teknolojilerde pazar hissesini artırma gayreti, ek vergiler üzere muhafazacı adımları da beraberinde getirebilir. Bu da pak güçteki büyümeyi önümüzdeki 3-4 yıl içinde yavaşlatabilir” dedi.
Birol, bilhassa güneş gücü ve elektrikli araç teknolojilerindeki maliyetlerin süratle düştüğünü belirterek, “Güneş gücü şu anda dünyanın birçok yerinde en ucuz santral tipi. Çin’de elektrikli araçların fiyatı artık neredeyse akaryakıtlı araçlarla tıpkı düzeye ulaştı” sözlerini kullandı.
Sınırda Karbon vergisi ve türkiye için uyarılar
Fatih Birol, Avrupa Birliği’nin (AB) Hudutta Karbon Vergisi uygulamasına olan kararlılığına da dikkat çekerek, Türkiye’nin bu sürece hazırlıklı olması gerektiğini söyledi. Birol, “Türkiye’nin ticaretinin yaklaşık yüzde 50’si AB ile. 2026 prestijiyle AB, Türkiye’nin ihracatındaki karbon ayak izini sıkı biçimde inceleyecek. Bu nedenle hem hükümetin hem de ihracatçıların şimdiden tedbir alması gerekiyor” dedi.
“Bugün petrol ne ise yarın bakır birebir olacak”
Temiz güç dönüşümünde kritik minerallerin değerine de değinen Birol, elektrikli araçlar, rüzgar türbinleri ve batarya teknolojilerinde bakır ve lityum üzere madenlere olan talebin arttığını belirtti.
Birol, “Büyük maden şirketleri kömürden bakır ve lityum üzere minerallere yöneliyor. Bugün petrol neyse, yarın bakır buna benzeri bir ehemmiyet taşıyacak. Türkiye bu hususta deneyimli bir ülke ve kritik mineraller alanında daha fazla rol alabilir” dedi.
Çin iktisadının rolü ve 2024’ün global güç manşetleri
Birol, pak güç teknolojilerinde başkan pozisyonda olan Çin’in global güç talebi açısından belirleyici olduğunu tabir ederek, “Geçmişte dünya doğal gaz ve petrol tüketimindeki büyümenin büyük kısmı Çin’den kaynaklandı. Lakin Çin ekonomisindeki yavaşlama, güç piyasalarını etkileyebilir. Buna karşın Çin’in pak güç teknolojilerinde ve batarya kesiminde liderliğini sürdüreceğini düşünüyorum” dedi.