Avrupa Merkez Bankası, (ECB) Euro Bölgesi’nde 155 bankanın katıldığı “Banka Kredi Anketi” sonuçlarına ait raporunu yayımladı.
Buna nazaran, Euro Bölgesi’nde bankaların, 2024’ün son çeyreğinde devam eden ekonomik zayıflığın akabinde şirketlere yönelik kredi kaidelerini sıkılaştırdığı ve yılın birinci çeyreğinde daha da sıkılaştıracağı belirtildi.
“En besbelli sıkılaştırma”
Raporda, Euro Bölgesi’nde bankaların son çeyrekte firmalara kredi kurallarını sıkılaştırırken, hane halkına konut kredi kaidelerini değiştirdiği ve bu yılın birinci çeyreğinde sıkılaştırmaya devam edeceği kaydedildi.
ECB, sıkılaşmanın nedenini şöyle açıkladı:
“Bu, 2023’ün üçüncü çeyreğinden bu yana en bariz net sıkılaştırma. Bu durum, ekonomik görünümle ilgili algılanan risklerin artması ve bankaların risk toleransının azalmasından kaynaklandı. Bu da temel olarak siyasi belirsizliğin arttığı bir ortamda Almanya ve Fransa’daki bankalardan kaynaklanırken, İtalya’da kredi standartları gevşedi.”
Şirketlerin kredi talebi zayıf kaldı
Raporda, geçen yılın son çeyreğinde bankaların konut kredi şartlarını değiştirmediği kaydedildi ve yılın birinci çeyreğinde bu kredilere talebin artmasının ve kredi şartların hafif sıkılaştırılmasının beklendiği bildirildi.
ECB raporuna nazaran, genel olarak şirketlerin kredi talebi 2024’ün son çeyreğinde zayıf kaldı. Bu da bilhassa sanayi üzere birtakım yatırım ağır dallarda devam eden zayıf ekonomik durumu yansıttı. Şirketlerin kredi talebinin mevcut birinci çeyrekte büyük ölçüde değişmeden kalması da bekleniyor.
“Trump tesirinden kaynaklanıyor olabilir”
Hamburg Ticaret Bankası Başekonomisti Cyrus de la Rubia, Trump tesirine vurgu yaparak, “Euro Bölgesi bankaları kredi verme konusunda açıkça daha temkinli hale geliyor. Bu kısmen, algılanan riski artıran ve ekonomik görünümü bulanıklaştıran Trump tesirinden kaynaklanıyor olabilir.”
“Kredi talebi hâlâ ihtiyatlı bir formda genişliyor”
ING Bank Euro Bölgesi kıdemli ekonomistlerinden Bert Colijn, global risklere ait telaşlara vurgu yaparak, şunları söyledi:
Colijn, “Küresel risklere ait kaygılar arttıkça şirketler için kredi şartları sıkılaştı, fakat kredi talebi hala ihtiyatlı bir halde genişliyor. Sonuç olarak, ataklar önümüzdeki aylarda yatırımlarda manalı bir artış beklemek için çok küçük ve mevcut yatırım şartları çok cazip değil.
Dolayısıyla imalat kesimindeki düşük kapasite kullanım oranları ve ekonomik belirsizlik, Euro Bölgesi’ndeki kısa vadeli yatırım potansiyeli üzerinde baskı oluşturmaya devam etmektedir.”
ECB’nin faiz kararı bekleniyor
Öte yandan 30 Ocak’ta gerçekleştirilecek ECB’nin para politikası kurulu toplantısı yatırımcıların odağında bulunuyor.
ECB, 12 Aralık’ta, piyasa beklentileri doğrultusunda zayıflayan iktisada karşı dördüncü faiz indirimine giderek üç temel siyaset faizini 25 baz puan düşürmüştü. Banka, mevduat faiz oranını yüzde 3,25’ten 3’e indirmişti.
ECB’nin bir sonraki faiz toplantısı ise 30 Ocak’ta yapılacak. Piyasalar, bu toplantıda 25 baz puanlık faiz indirimi daha bekliyor.
Euro Bölgesi’nde kasımda yüzde 2,2 olan yıllık enflasyon aralıkta yüzde 2,4 olarak açıklanmıştı.
ECB, Euro Bölgesi’ndeki enflasyon oranının yılın birinci yarısında maksadı olan yüzde 2’ye ineceğini öngörüyor.