Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Adıyaman Gençlik ve Spor Müdürlüğü Spor Salonu’nda, “Bir Oluruz 6 Şubat Zelzeleleri Anma Programı”na katıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarından öne çıkan başlıklar:
Aziz milletim, sevgili Adıyamanlılar, değerli konuklar, kıymetli kardeşlerim, sizleri en kalbi hislerimle, hürmet ve muhabbetle selamlıyorum. Çelikhan’dan Besni’ye, Gölbaşı’ndan Kahta’ya, Gerger’den Sincik’e, Adıyaman’ın tüm ilçelerinde, tüm köylerinde yaşayan kardeşlerime selamlarımı iletiyorum. Şu an bizleri canlı irtibatla takip eden, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya’daki kardeşlerime tıpkı formda buradan hürmetlerimi, sevgilerimi gönderiyorum.
Bugün Sahabeler kenti, alimler yurdu, arifler diyarı Adıyaman’dayız. Hepimizi derinden sarsan, yüreğimizde büyük yaralar açan, milletimizin hafızasında asla silinmeyecek izler bırakan 6 Şubat sarsıntılarının 2. sene-i devriyesinde siz kardeşlerimizle bir ortadayız.
Sözlerimin çabucak başında, 6 Şubat asrın felaketinde yitirdiğimiz 53 bin 737 kardeşimizin her birine ulu Allah’tan rahmet niyaz ediyor, sizleri şehitlerimiz için birer Fatiha okumaya davet ediyorum. Rabbim zelzele şehitlerimizin ruhlarını şad, yerlerini cennet eylesin. Toprağa verdiğimiz canlarımızın aziz anılarını, aminlerle, Fatihalarla, Yasinlerle, dualarla kalplerimizde yaşatmaya devam edeceğiz.
Rabbim ülkemizi ve milletimizi bu türlü afetlerden koruma buyursun diyor, sarsıntı şehitlerimizin yakınlarına ve milletimize bir sefer daha sabr-ı cemil diliyorum. Yeniden bu vesileyle tüm şehitlerimizle birlikte dün, Pençe Kilit operasyonu bölgesinde şehit olan Binbaşı Murat Kemal Yetişen’e de Allah’tan rahmet diliyor, silah arkadaşlarına ve ailesine taziyelerimi iletiyorum.
Bugün hem 6 Şubat gecesinin acısını birinci günkü tazeliğiyle kalbimizde hissediyor, hem de devletimizin dayanağı, milletimizin dayanışmasıyla sarsıntı bölgemizi yine ayağa kaldırmanın haklı gururunu yaşıyoruz. 6 Şubat’ta 11 vilayetimizde meydana gelen sarsıntılar yalnızca bu vilayetlerdeki insanlarımızı değil, 85 milyon olarak hepimizi derinden etkiledi.
Birçok ülkenin yüzölçümünden daha büyük bir alanda meydana gelen sarsıntılardan 14 milyon vatandaşımız etkilendi. 2,5 milyona aşkın vatandaşımız farklı vilayetlere göç etmek zorunda kaldı. Asrın felaketi ülkemiz için direkt 104 milyar dolar, dolaylı olarak da 150 milyar dolarlık ağır bir maliyete yol açtı. Herkesin altından kalkamayacağı bu ürkütücü tabloya karşın hem millet hem de devlet olarak bir an olsun ümitsizliğe kapılmadık. Yüreğimize düşen ateşi bir an evvel söndürmek için gece gündüz demeden, yılmadan, yorulmadan, sabırla, azimle, kararlılıkla çalıştık.
Zelzelenin birinci anından itibaren devletimizin tüm imkanlarını seferber ederek 650 bin çalışana tüm kurumlarımızı afet alanına gönderdik. Süratle enkaza koşan arama kurtarma takımlarımız, güvenlik güçlerimiz, sıhhat çalışanlarımız, emekçilerimiz, mühendislerimiz, gönüllülerimiz, sivil toplum kuruluşlarımız ve başkaları tek yürek, tek bilek oldu. O sıkıntı günlerde siyasi menfaat devşirmek gayesiyle “devlet nerede?” diye soranlara “devlet işte burada, halkının yanında” diyerek yanıtımızı hem de çok güçlü bir biçimde verdik.
Devleti, evsiz kalan analarımızın, babalarımızın, evlatlarımızın ellerini tutarken, sıkıntılılara derman olurken gösterdik. Devleti, eğitimden sıhhate, ulaşımdan ticarete problemleri çözmek için aylarca zelzele bölgesinde kalan bakanlarımızla, yöneticilerimizle, kamu görevlilerimizle gösterdik. Devleti, sarsıntı turistleri çekip gittikten sonra tam iki yıldır buralarda gece gündüz demeden süren inşa ve ihya çalışmalarıyla gösterdik. Devleti, teslim edilen konut ve işyerleriyle, yapılan yollar ve köprülerle, inşa edilen okullar ve hastanelerle, verilen takviye ve teşviklerle gösterdik. Gözyaşlarımızı içimize akıtarak emekle, alın teriyle, metanetle, çelik bir iradeyle kentlerimizi yine ayağa kaldırıyoruz. O gün yıkıntılarla dolan sokaklarımız bugün çocuklarımızın, gençlerimizin gülüşleriyle, ümit dolu çehreleriyle hamdolsun tekrar çiçekleniyor. Bizi ve devletimizi, milletimize ve depremzedelerimize mahcup etmeyen Rabbime bugün bir defa daha hamdediyorum.
Ankara ve İstanbul’daki sıcak ofislerinden ahkam kesenlere, aynaya bakmadan “bize ne yaptınız?” diye soranlara özetin özeti mahiyetinde kimi sayıları burada kısaca hatırlatmak istiyorum. Bakınız, dünyanın birçok gelişmiş ülkesinde afetlerin akabinde enkaz kaldırma çalışmaları dahi kimi vakit yıllar alırken biz yalnızca birkaç ayda konutlarımızı yükseltmeye başladık.
İki hafta evvel, 24 Ocak’ta 201 bininci yuvamızın anahtarlarını Malatya’mızda hak sahibi kardeşlerimize teslim ettik. Son iki yılda sarsıntı bölgemize 2,6 trilyon lirayı aşan yatırımlar yaptık. 2025 bütçemizde ise 584 milyar liralık kaynak tahsis ettik. İnşa edeceğimiz konutların tamamının üretimine başladık. Kalan 252 bin konut ve işyerimizi de süratlice bitirip hak sahiplerine teslim edeceğiz. Böylece yılbaşına kadar toplam 453 bin konut, yani neredeyse yarım milyon konut yapacak ve meskenine girmeyen, işyerine kavuşmayan tek bir vatandaşımızı dahi bırakmayacağız.
Zelzele bölgemizin tamamında, toplam uzunluğu 11 bin kilometreyi aşan içme suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu çizgisini eksiksiz yeniliyoruz. Dikkatinizi çekelim. Türkiye’nin toplam hudut ve kıyı uzunluğu yaklaşık 11 bin kilometredir. Yani bugün depremzede kentlerimizde Türkiye’nin etrafını baştan başa dolaşacak uzunlukta bir altyapı yatırımı gerçekleştiriyoruz.
Sarsıntı bölgesindeki hizmetlerin aksamaması ve hayatın tekrar olağana dönmesi için Etraf ve Şehircilik Bakanlığımız ile birlikte öteki bakanlarımız ve belediyelerimiz de inanılmaz bir uğraş gösterdi. Sıhhat Bakanlığımız zelzele bölgesinde 42,5 milyar lira bedelle 5 bin 588 yataklı 110 sıhhat tesisini tamamladı. Bölgede hizmet veren sıhhat tesislerine ek olarak 34 sahra hastanesi ve 176 acil müdahale ünitesi kurduk. Sıhhat alanında bölgemizde 58 milyar liralık, toplam 5 bin 750 yataklı 92 sıhhat tesisinin inşası ise devam ediyor. Bölge genelinde 557 acil yardım istasyonunun yanı sıra 939 ambulans, 88 UMKE aracı ve üç helikopterimizle sıhhat hizmetlerimizi sürdürüyoruz. Bin yataklı Hatay Şehir Hastanesi ile bin yataklı Kahramanmaraş Kent Hastanesi’nin projeleri bitti. İnşallah yıl içinde de ihaleleri yapılacak.
Adalet hizmetlerinin kesintiye uğramadan sürmesi için adeta bir yargı seferberliği başlattık. Bine yakın hakim ve savcı olmak üzere yaklaşık 10 bin işçi zelzele kentlerimizde görevlendirildi. Bölgede toplam 697 yeni mahkeme kurarak iş yükünü hafiflettik. 21 adliye binası, 12 ceza infaz kurumu, 3 isimli tıp hizmet binası, 1 işçi eğitim merkezi ve 82 kamu konutunu 2025 yılı yatırım programımıza aldık. Bunlardan 8 adliye, 2 ceza infaz kurumu, 2 isimli tıp ve 11 kamu işçi konutunun inşası sürüyor. 13 adliye, 10 ceza infaz kurumu, 1 isimli tıp, 1 işçi eğitim merkezi ve 71 işçi konutu binamızın da inşaat öncesi hazırlıkları devam ediyor.
Bir öbür kıymetli sorunumuz malum, eğitimdi. 11 vilayetimizde 6 Şubat öncesinde eğitim öğretim faaliyetleri 11 bin 567 okuldaki 119 bin 200 derslikte devam etmekteydi. Bugün itibariyle derslik sayımız 132 bin 168’e ulaştı. Sarsıntıda 1295 okul ve 9 bin 935 derslik yıkılmış yahut kullanılamaz hale gelmişti. Bugüne kadar 524 okul ve 7 bin 500 dersliğin üretimini tamamladık. Orta hasarlı 134 okul ve 1537 dersliği güçlendirdik. Az hasarlı 63 bin dersliği onardık. Halihazırda 717 okul ile 13 bin dersliğin imali, 115 okul ve 1582 dersliğin güçlendirme çalışmaları devam ediyor. İnşallah bunları eylül ayına kadar hizmete açmayı hedefliyoruz. Bu çalışmaların sonunda 1241 yeni okul ve 19 bin 784 derslik yapacak, 249 okul ve 3 bin 119 dersliğin de güçlendirmesini tamamlayacağız. Böylelikle zelzele bölgesindeki derslik kapasitesini yüzde 10 artırarak 6 Şubat’tan evvelki kapasitenin üzerine çıkartacağız.
Şurası bir gerçek ki ulaşım olmayan atılan her adım yarım kalır. Karayolu, havayolu, demiryolu, denizcilik ve haberleşme alanında değerli çalışmalar gerçekleştirdik. 8 vilayette 26 başka kesimde toplam 336 kilometre uzunluğunda irtibat ve imar yolunun ihalesi tamamlandı ve çalışmalara başlandı. Zelzele konutlarının temas ve imar yollarının üretimine devam ediyoruz. Demiryollarında hasar gören 1275 kilometre uzunluğundaki çizgimizin 1060 kilometrelik kısmının üretim ve tamirat çalışmaları bitti. Kalan kısmı da kısa müddet içinde hizmete açmayı planlıyoruz. Hatay Havalimanımızın uçuş pisti sarsıntıda önemli ziyan görmüştü. 3 bin metre uzunluğundaki bu pistin üretim çalışmaları sürüyor. Geniş gövdeli uçakların da inebileceği yeni bir pisti, inşallah Hatay’ımıza tekrar kazandırıyoruz. 163 noktaya fiyatsız uydu terminaliyle ve kablosuz erişim noktaları kurduk. Haberleşme altyapıları için, işletmecilerin gerekli planlamaları yaparak yaklaşık 1400 adet kalıcı baz istasyonu kurmalarına yardımcı olduk.
Sarsıntı bölgesindeki işletmelerin, sanayi, kalkınma, yatırım teşvikleri, KOSGEB ve TÜBİTAK dayanakları üzere pek çok alanda yanında olduk. Sarsıntıdan etkilenen 11 vilayetimizde, 15 Organize Sanayi Bölgesi ve 17 Sanayi Sitesi projesi için 14 milyar 755 milyon liralık kaynak sağladık. 9 vilayetimizde 3’ü Organize Sanayi, 1’i Sanayi Bölgesi olmak üzere 34 adet sanayi alanı ilan ettik. Sarsıntıdan ziyan gören sanayi işletmelerinin hasarlarının giderilmesi emeliyle 2025 yılı için yaklaşık 3 milyar lira ödenek tahsis ettik.
Kalkınma ajanslarımızla afet vilayetlerimizde 1655 projeye 3 milyar lira, bölge kalkınma idarelerimizle 132 projeye 1,1 milyar lira kaynak aktardık. Zelzeleden ağır olarak etkilenen 65 ilçemizdeki yatırımları en üst düzeyde yatırım teşvikleriyle destekledik. Bölgede 204 milyar lira yatırım büyüklüğüne sahip 50 bin 774 bireye istihdam sağlayacak 1116 yatırım için teşvik dokümanı düzenledik.
Zelzele sonrası canlanma dayanak programıyla 60 bin 673 KOBİ’ye 37 milyar liranın üzerinde kaynak sağladık. TÜBİTAK aracılığıyla 484 araştırma geliştirme projesine 772 milyon lira dayanak, 2 bin 500’e yakın öğrenci ve araştırmacıya 672 milyon lira fiyatında burs verdik.
İçişleri Bakanlığımız 59 vali olmak üzere 708 mülki yönetim amiriyle 142 bin 500 güvenlik çalışanını bölgede görevlendirdi. Arama-kurtarma ve enkaz çalışmalarından, iaşe ve ibate hizmetlerine, süreksiz barınma alanlarının kurulumundan ortak kullanım alanlarının düzenlenmesine, geniş çaplı uyum faaliyetleri yürüttü. Konteyner kentlerde kalan vatandaşlarımızın besin market alışverişleri için 73 bin kart dağıttık. 2025 itibariyle 363 bin haneye toplam 34,5 milyar lira kira dayanağı verdik.
Taşınma dayanak, kira, tahliye, vefat yardımı ve başka takviye ödemelerinin toplamı 150 milyar liraya yaklaştı.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlikte Toplum Faydasına programımız çerçevesinde 15 milyar lira fiyatında 77 binden fazla kontenjan tahsis ettik. Kısa çalışma ödeneğiyle 111 binden fazla bireye toplam 1 milyar liralık ödeme yapıldı. Gençlik ve Sporda 23 bin 692 depremzede öğrencimizin tahsil kredisini karşılıksız bursa dönüştürdük. 18 bin afetzede öğrencimize de yeni eğitim öğretim yılında tahsil bursu tahsis ettik.
Zelzele bölgemizin dört vilayetindeki toplam 9 bin 710 yataklı 9 yeni öğrenci yurdumuzdan üçünün inşası tamamlandı, altısının üretimi devam ediyor. 8 kentimizdeki 10 bin 500 yatak kapasiteli 8 yeni öğrenci yurdumuz ise proje kademesinde, bunların imaline kısa müddette başlayacağız.
Diyanet İşleri Başkanlığımız bölgede ziyan gören camilerimizin ve Kur’an kurslarımızın tamiri ve inşası için 156 milyon liralık yardımda bulundu. İlköğretim, ortaöğretim ve lisans seviyesindeki 7 bin 90 öğrenciye, 10 milyon liranın üzerinde eğitim takviyesi verdik. Kültür Bakanlığımız sarsıntıda hasar gören farklı vilayetlerimizdeki 12 Cemevinin bakım, tamirat ve tefrişat çalışmalarını yaptı, 377 vakıf kültür varlığının onarımına başladı. Aile Bakanlığımız 4,1 milyon vatandaşımıza psikososyal takviye sundu. Aile ve Gençlik fonundan yeni evlenen 5 bin 653 ikili 2 yıl geri ödemesiz, 48 ay vadeli faizsiz kredi takviyesi verdi. Sarsıntı bölgemizdeki 16 bayan konuk konutunda 18 bin 201 afetzedeyi konuk etti. Son 2 yılda 11 vilayette toplam 30 milyar lira ziraî dayanak ödemesi yaptık. İçme ve ziraî sulama için 20 milyar liralık yatırımımız oldu, 46 milyar lira daha yatırım yapacağız.