Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), kripto varlık piyasasına yönelik kanunun akabinde ikincil düzenleme çalışmalarında sona gelindi.
Kripto varlıkların saklanması ve transferine yönelik prensip ve temeller belirlendi. Düzenlemenin kısa mühlet içinde yayımlanması bekleniyor.
Türkiye’de kripto varlıklara yönelik birinci yasal çerçeve olan “Sermaye Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 26 Haziran 2024’te TBMM Genel Konseyi’nde kabul edilerek yasalaşmıştı.
Taslak çalışmalar neleri kapsıyor?
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından edinilen bilgiye nazaran, SPK tarafından yürütülen ikincil düzenleme çalışmalarında sona yaklaşıldı. Çalışmalar, ilgili kamu kurumları ve kesimin görüşü alınarak yürütüldü.
Hazırlanan taslak çalışmalarda kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kurucularına, ortaklarına, yönetici ve işçisine ait kurallar belirleniyor.
Hizmet sağlayıcıların minimum sermaye ve öz sermaye meblağları saptanırken dal paydaşlarının mali yapısının sürdürülebilir biçimde korunması için risk bazlı ek sermaye yeterliliği yükümlülükleri getiriliyor.
Kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından iç kontrol, iç denetim ve risk idare ünitelerinin kurulması zarurî olacak. Bu kuruluşların bağımsız kontrol yükümlülükleri de tespit edilirken kripto varlıkların saklanmasına ve transferine yönelik prensip ve temeller düzenlendi.
Komite oluşturulması mecburî olacak
Taslaklar kapsamında, platformlar nezdinde listelenmiş kripto varlıklar kaldıraçlı olarak alınıp satılamayacak, türev araç mukaveleleri ile kredili alım, açığa satış ve ödünç süreçlerine mevzu edilemeyecek.
Tebliğlerle, kripto varlıkların platformlar nezdinde listelenmesine yönelik prensip ve temeller da belirlendi. Platformlar nezdinde kripto varlıkların listelenmesine ve listeden çıkarılmasına ait kararları vermekle yükümlü bir listeleme komitesi oluşturulması mecburî olacak.
Belge ve kayıt yükümlülükleri
Düzenlemeyle kripto varlık hizmet sağlayıcılarının doküman ve kayıt yükümlülükleri de belirleniyor.
Platformlar ve saklama kuruluşlarının müşterilerine ilişkin bakiye bilgileri için Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ile entegrasyon sağlayarak, kuruluşun talep ettiği raporlamaları yapması gerekecek.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluş ve faaliyete başlamaları SPK müsaadesine tabi olacak. Düzenleme öncesinde faaliyette bulunan hizmet sağlayıcılarının da mevzuatta aranan kuralları sağlar hale gelmeleri ve SPK’den müsaade alması gerekecek.
Piyasa bozucu hareketlere yaptırım
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının gerek mali durumları gerekse operasyonel ve teknik altyapılarına ait yükümlülükleri yerine getirmesi istenecek. Böylelikle, sırf faaliyet müsaadesi almış hizmet sağlayıcılarının faaliyette bulunması mümkün olacak.
Mali, operasyonel ve teknik yükümlülüklerin yanı sıra kanun kararları uyarınca kripto varlık hizmet sağlayıcılarının yurt içinde fiyatı oluşan kripto varlıklara ait fiyat nezaret sistemi kurması gerekecek. Piyasa bozucu aksiyonlar tespit edilerek gerekli süreç ve yaptırımlar uygulanacak.