Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’nde (UTTS) kullanılan çiplerin maliyetiyle ilgili savlara karşılık vererek, “Sistemde kullanılan çiplerle ilgili ortaya atılan, bu çiplerin maliyetinin 5 lira olduğu istikametindeki tez ve ithamlar kasıtlı, taraflı ve yanlıştır.” tabiri kullanıldı.
DARPHANE’DEN UTTS MALİYETİNE AİT AÇIKLAMA
Darphane Genel Müdürlüğü’nden yapılan açıklama şu halde;
Açıklamada, “Genel Müdürlüğümüz tarafından yürütülen UTTS projesine yönelik olarak gerek birtakım basın yayın organlarında gerekse toplumsal medyada yer alan gerçek dışı ve hayal mahsulü haber, yorum ve paylaşımlarla ilgili olarak kamuoyunu gerçek halde bilgilendirmek ismine aşağıdaki konularda bir açıklama yapılması zarureti hasıl olmuştur.” tabirlerine yer verildi.
Geçen aylarda, UTTS’de kullanılan çiplerin İsrail’den temin edildiğine ve yapılan ihaleye ait çeşitli bölümlerce ortaya atılan tezviratların Genel Müdürlük tarafından 29 Eylül 2024 ve 9 Aralık 2024 tarihlerinde yapılan kamuoyu duyuruları ile yalanlandığı anımsatılan açıklamada, “UTTS projesi ilgili tüm paydaşların iştirakiyle, şeffaf ve kamu menfaati önceliklendirilerek yürütülmesine karşın son günlerde bu kez da UTTS’de kullanılan çiplerin maliyeti ile ilgili sistematik bir dezenformasyon kampanyasının başlatıldığı müşahede edilmektedir.” denildi.
– “UTTS, yalnızca taşıtlara takılan çipten ibaret bir sistem değildir”
Açıklamada, daha evvel de müteaddit kezler tabir edildiği üzere, UTTS’nin yalnızca taşıtlara takılan çipten ibaret bir sistem olmadığı vurgulandı.
UTTS’nin akaryakıt istasyonlarında taşıt plakalarının elle girilmesini sonlandırarak, akaryakıt satışlarında yaşanan suistimallerden kaynaklı vergi kayıplarının önlenmesini, akaryakıt piyasasında rekabet eşitliğinin sağlanmasını ve kayıt dışı iktisatla faal gayret edilmesini amaçlayan bir sistem olduğu aktarılan açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Bu kapsamda ilgili Bildiri gereği ticari taşıtlara taşıt tanıma üniteleri takılmakta, akaryakıt istasyonlarına da UTTS donanımları monte edilmektedir. Bugün prestijiyle, utts.gov.tr üzerinden gerçekleştirilen Taşıt Tanıma Ünitesi siparişi sayısı 5 milyonu geçmiş, 700 bini aşkın taşıtın montaj süreçleri tamamlanmıştır. Tekrar daha evvel de tabir ettiğimiz üzere, bu sistemde kullanılan ekipmanların İsrail yahut Kanada menşeili olduğu tarafındaki tezler gerçeği yansıtmamaktadır. UTTS’de kullanılan donanımlarla ilgili olarak rastgele bir güvenlik sorunu bulunmamakta olup, UTTS ile ilgili yazılım geliştirmeleri de Türk mühendisleri tarafından yapılmaktadır. UTTS sayesinde büsbütün yabancı firmalara bağımlı, ürettiği tüm bilgiler yurt dışına çıkan, inhisar niteliğindeki bir sistem yerine, hiçbir kamu kaynağı kullanılmadan, yerli ve ulusal bir sistem kurulmaktadır.”
Açıklamada, öte yandan, UTTS’de kullanılan çiplerin maliyeti ile ilgili ortaya atılan argümanların da bütünüyle gerçeğe ters olduğu bildirildi.
Sosyal medyada yer alan 5 liralık çiplerin otomotiv kesiminde kullanılmayan, olağan devre, tekil çipler olduğu aktarılan açıklamada, şu bilgilere yer verildi:
“Taşıt Tanıma Ünitelerinde kullanılan tekil çiplerin fiyatı 8-10 dolar düzeyinde olup, ayrıyeten diğer modüller 7-8 dolar civarındadır. Yalnızca Taşıt Tanıma Birimi üretim maliyetleri toplamda 16-18 dolar civarındadır. Bu çipler, alev sızdırmaz (Atex Zone 0) sertifikalı ve kapalı bir teçhizattır. Ayrıyeten, UTTS’nin yatırım, lojistik, stok, finansman, satış, bakım, tamir, garanti ve işletme sarfiyatları de bu bedele dahil değildir. Tüm bu maliyetlerin yanı sıra teknoloji know-how, şirket ve proje idare gruplarının istihdamı da önemli bir yatırım, deneyim ve iş gücü gerektirmektedir. Bu nedenle UTTS’de kullanılan çiplerle ilgili ortaya atılan, bu çiplerin maliyetinin 5 lira olduğu istikametindeki sav ve ithamlar kasıtlı, taraflı ve yanlıştır. UTTS kapsamında Taşıt Tanıma Ünitesi (çip) satış fiyatı 1.413 lira+Montaj+KDV fiyatındadır. Taşıt Tanıma Ünitelerinin montaj bedeli 912 lira olup, bu bedel montaj konusunda yetkilendirilmiş 3 bin 385 firma tarafından tıpkı formda uygulanmaktadır.”
Açıklamada, Türkiye’de özel bölümde satılan gibisi çiplerin bedelinin 1800 lira civarında olduğu ve bu çiplerin 25 yılı aşkın bir müddettir 2,5 milyon araçta halihazırda kullanıldığı söz edildi.