Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’tan Habertürk TV Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Akif Ersoy’a açıklamalarda bulundu.
Bakan Tunç’un açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:
6 ŞUBAT SARSINTILARINA AİT DAVALAR
‘Asrın felaketi’ diyoruz fakat dünya tarihinde bu biraz hafif kalır. 57 bin 537 canımız gitti. Milletçe büyük bir seferberlik ilan ettik. Devletimizin tüm kurumları bölgeye seferber oldu. 11 kentimizin yine ayağa kaldırılması uğraşında muhakkak noktaya geldik. Dün Gaziantep’teydim. Nurdağı ve İslahiye ilçeleri sarsıntının en fazla hasar verdiği kentlerdi. Oralarda teslim edilen konutlarda vatandaşlarımızı ziyaret ettik. Acı taze; yani gidecek üzere değil alışılmış ki. Zelzele sonrasında, zelzelenin birinci anından itibaren, 6 Şubat 2023 yılında sarsıntı olmuştu. O vakit küme lider vekili ve milletvekiliydim. Sabah milletvekillerimiz çabucak yola çıktılar. Yollar zelzele nedeniyle hasar görmüştü, kar, kış kıyamet. Küme başkanvekilimiz Mustafa Elitaş, sayın Cumhurbaşkanımızla görüşmesinde OHAL ilan edilmesiyle görüşmüştü. Sayın Cumhurbaşkanımızın ifadesi şu biçimde oldu ‘Kar, bora, fırtına vatandaşlarımızın yanında olacağız, birinci müdahaleyi yapacağız, sonrasında inanılmaz hal ilan edilecek’. O kararname çerçevesinde yargısal süreçlerin nasıl yapılacağına ait kararname çıkmıştı. O kararname çerçevesinde yargı olarak birtakım çalışmalar yaptık. İdari yargı yönteminde süreksiz husus düzenlemesi yapmıştık. Adalet Bakanlığı olarak bütün illerden deneyimli hakim ve savcıları bölgeye intikal ettirdik. İsimli tıp, DNA, kimlik tespitleri. 984 uzman de kanıtları tespit etmesi gerekiyordu. Yıkılan binalarla ilgili enkazlar kaldırılmadan kanıtların toplanması gerekiyordu. Bina bina eksiksiz halde 11 vilayetimizde bu çalışmalar yapıldı. Açılacak soruşturmalar bu kanıtlara dayandırıldı. 697 ek mahkeme kurduk bölgede. Oradaki yargısal süreçlerin tıkanmaması için. Ceza süreçleri ve davalar bakımından vatandaşlarımızın yargısal hususlarda mağdur olmaması için önlemler alındı.
“2025’İN SONUNA KADAR HERKES SICAK YUVALARINA KAVUŞACAK”
Toplamda 3 bin 522 evrakta süreç yapıldı. Bu belgelerin 1491’inin iddianamesi düzenlendi ve davaları açıldı. 2031 soruşturma devam ediyor. 2578 belgede uzman incelemeleri tamamlandı, raporlar hazırlandı. Bu raporlar teknik üniversitelere gidiyor. Üniversitelerdeki eksper heyetlerine teslim edildi. Şu anda hala 248 kişi tutuklu durumunda. 1036 kişi hakkında isimli denetim sözkonusu. Tutukluların bir kısmı müteahhit, bir kısmı yapı kontrol sorumlusu, bir kısmı fenni mesul. Binada sonradan değişiklik yapan, kolon kesenlerle ilgili de var. Kamu görevlileriyle alakalı uzman raporları geldikten sonra o evrakta kamu vazifelisi, belediye yetkilisinde sorumluluk varsa o durumda İçişleri Bakanlığı’ndan soruşturma müsaadesi istendi. Peyderpey o davaların açılması devam ediyor. Müsaadelerin gelmesinde gecikme, evrakın uzmandan dönüşüyle ilgili. Onlarla ilgili de davalar açılıyor. Burada yargılanan belediye liderleri da var. Bizim Nurdağı Belediye Başkanı hala tutuklu. Oradaki yapılarla ilgili kusuru olanlar noktasında yargısal süreçler aksatılmadan sürüyor. Burada kıymetli olan eksper raporları. Üniversitelerimizin verdiği rapor. Kanıtların başlangıçta düzgün toplanması çok değerliydi. Karat örnekleri ve bina bina yapıldı. Bir de bunun idari yargı boyutu vardı. Şu anda 105 bin 933 dava açıldı. 65 bin 826 evrakta karar verildi. Vatandaş yıkım kararına, ağır hasara itiraz ediyor ve dava açıyor. Bu yılın sonunda 400 binden fazla konut teslim edilecek. 2025’in sonuna kadar herkes sıcak yuvalarına kavuşacak.
OTEL YANGINI FACİASI SORUŞTURMASI
Kartalkaya’da hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet diliyoruz. Sahiden büyük bir acı, büyük felaket. Bu türlü bir şeyin olmaması lazım. Bu acı tanım edilmez. Sayın Cumhurbaşkanımız da cenaze merasimlerinde o ailelerin acılarını paylaşırken hakikaten duygulanmamak mümkün değil. Yangının ardından, kurtarma çalışmaları devam ederken Bolu Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturmayı başlattı. Süratli bir halde kanıtların kaybolmaması açısından uzman heyeti oluşturuldu. Birinci tespitlerine ait rapor hazırlama süreci devam ederken bilhassa yangın ve binaların yangından korunmasına ait uzmanlıkları olan bireylerden bilgileri alması gerekiyordu savcılığın. Sıkıntıların belirlenmesi noktasında uzmana başvuruldu. Soruşturmayı yürüten savcılık makamı. Oradaki kanıtlar ışığında problemlerin belirlenmesine yönelik gayret sözkonusu. Savcılık makamının bilhassa kimi tespitleri oldu. Çabucak yangından 1 ay evvel bina ile ilgili Bolu Belediye Başkanlığı ve itfaiye teşkilatının orada 9 eksikliğin bulunduğu ve ruhsat veren makam olan Bolu Özel Yönetimi’ne bildirilmediğine yönelik savcılığın tespiti. Sonra dilekçenin geri çekilmesi. Bununla ilgili dilekçenin geri çekilmesi, yanındaki müştemilatı ile ilgili uygunluk verilmesi. Savcılık makamı bu bahsin kendi uzmanlık alanları olmadığı fikriyle, sayın Özel’in bahsettiği henüz evraka verilmemiş, uzmanların imza atmadığı bir evrak. Savcılığın sorduğu kısımla ilgili yorum olmadığı görülünce daha tarafsız, teknik, ihtisas sahibi olan yeni bir eksper heyetinin oluşturulmasına savcılık karar vermiştir.
“22 TUTUKLU VAR, YENİ GÖZALTILAR GERÇEKLEŞTİ”
Rapor olması için imzalanıp savcılık evrakına ve UYAP’a kaydedilmesi lazım. Bu bir taslak olabilir. Bu taslakla ilgili uzmandan yeni sorular sorulduğunda mahalli uzmanlar ‘biz buna yanıt veremeyiz’ dediğinde o vakit bizim uzmanlık gerektiren yeni teknik heyete gereksinimimiz var kanaatine varıyor savcılık. İTÜ’den yeni bir heyet oluşturuluyor. Afet İdaresi Kısmı’ndan oluşan 8 kişilik uzman heyeti görevlendiriliyor. Evvelce toplanan kanıtlar süratli bir biçimde keşif yapılıyor. Rapor hazırlama süreci devam ediyor. Biz şunu diyoruz; bunun üzerinden bunları konuşmak bile acı verici, maalesef. Bunun üzerinden siyaset yapılmaz. Burada gerçek ne ise ortaya çıksın, ucu nereye dokunursa dokunsun. Ancak onlar şunu diyor ‘Bunun ucu bizim arkadaşlarımıza dokunmasın’ ortadaki fark bu. Belediye burada sorumlu değildir diyorlar. Eksper raporu hazırlanmamış, savcılık soruşturmayı devam ettirirken ‘şu kusurludur, bu kusursuzdur’ diyebilir misiniz? Şu anda 22 tutuklu var. Sayın bakanımız mülkiye müfettişlerinin soruşturmasıyla ilgili konuştu. Yeni gelen rapor ışığında gözaltı ve tutuklamalar gerçekleşti. Şu anda asıl raporu hazırlayacak olan İTÜ’nün uzmanları. Türkiye’nin en ehil kurumundan bu rapor alınacak. Soruşturma devam ediyor. Biz burada gelecek olan eksper raporuna nazaran, savcılık makamı elbette ki yeni gözaltılar yapabilir, tutuklama kararları verebilir. Hukuk davası bakımından şirket yetkililerin malvarlığına ait önlemler konuldu. Vatandaşlarımız müsterih olsun. Kim olursa olsun, ister otel sahibi, şirket yetkilileri, isterse ihmali olan kamu vazifelileri, bakanlıkta, özel yönetimde olsun, bu hususta yargının birisini muhafazası sözkonusu olamaz. Kimin ihmali varsa. Yangından 1 ay evvel verilen dilekçenin geri çekilmesi. 9 eksiklik. Yangın söndürme, ihtar sistemleri yok. Çıkış, yangın merdivenleri yok. Bunu ilgili makamlara kim bildirmemiş? Neden geri çekilmiş dilekçe? Ortada ne dönmüş? Tüm bunlar ortaya çıkacak. Milletimize ve vefat edenlerin ailelerine büyük acıyı yaşatanlara yargı hesap soracak. Ucu nereye dokunursa dokunsun. Sayın Özel ‘bizim belediyeye dokunmasın’ diyor. Bunu sen demeyeceksin, yargı söyleyecek.
İMAMOĞLU’NA YÖNELİK AÇILAN DAVALAR
Adalet Bakanı olarak benim devam eden soruşturma ve davalarla ilgili olarak, siyasi davadır ya da değildir biçiminde yorum yapmam yanlışsız olmaz. Herşey kamuoyunun gözü önünde cereyan ediyor. ‘Ahmaktır’ demek hakaret mi, değil mi? Bunu yargı takdir edecek. Birinci derece kararını verdi artık istinaf sürecinde. Siz ‘bu dava gecikti, erken verildi’ diye ‘yargı tacizi’ derseniz bu olmaz. Yargı bağımsız ve tarafsız halde kararını verecek. Ordu’daki dava ile ilgili tıpkı şey söylenmişti. O davada Yargıtay’da. Sonraki tabirleri, İstanbul Başsavcımızla ilgili sözleri var. Yargı hakaret mi değil mi, kıymetlendirecek. Cumhuriyet başsavcısına ‘çürük zihinli’ dediğinizde bunun hakaret olup, olmadığını, hata teşkil edip etmeyeceğini herhalde yargı takdir edecektir. Daima yargıya yönelik buradan tabir edemeyeceğimiz hakaret içeren sözlerle daima gündemde kalmak üzere durum sözkonusu. Burada 16 milyon İstanbullunun sorumluluğunu taşımak gerekir. Bir cumhuriyet başsavcısına ‘çürük zihinli’ dediğimizde yargı susacak mı? Soruşturmayla karşı karşıya kalınca ‘yargı tacizi’. YSK üyelerine söylediği kelam yargı gündeminde. Sayın Özel’in ifadeleri. Bir gençlik kolu liderinin o kelamlar üzerine görüntü yapması ve soruşturma açılması. Yargıya kimse hakaret edemez. Ben Adalet Bakanıyım ve HSK Lideriyim. ‘Bu kabahat işlemiştir’ demiyorum. Kabahat olup, olmadığını, hakaret olup, olmadığını kıymetlendirecek olan yargıdır. Bunu gösteriye dönüştürürseniz, herkes hukuka hürmet duyacak. Yargı mensuplarına söylediği kelamlar kabul edilebilr değildir. Bizim maalesef hakaret siyaseti, daima karşı tarafı rencide edecek kelamlar, hakarete varan sözlerle yargının konusu olabilecek kelamlar sarfedildiğinde ‘yargı niçin üzerime geliyor’ dendiğinde yanlışsız olmaz. Kimse yargıya parmak sallayamaz. Burası hukuk devleti. Kanunlarımız var. Herkes kendi misyon alanında işini tam yapsa, bilhassa icraatlarla vazifede olsa. İcraatlarla vazifede olmayınca işi bu türlü kapatmak sözkonusu oluyor.
ÜMİT ÖZDAĞ’IN TUTUKLULUĞU
Antalya’da yapmış olduğu konuşma. Diğer suçlamalar var halkı kin ve düşmanlığa yönelik kelamlar ve yabancı düşmanlığı. Antalya’da yapmış olduğu konuşma var. Bir siyasetçi olarak konuşuyorum. Sonuçta bu kelamlar hata mu değil mi yargı karar verecek. Cumhurbaşkanımıza devletimize ve hükümetin izlediği siyasetlere yönelik ‘haçlı seferi’ benzetmesiyle ilgili savcılığın başlatmış olduğu soruşturma. Antalya da başlatabilirdi. Ankara da başlatabilirdi. Mağdurun ikametgahı olarak İstanbul da başlatabilirdi. Üç yer yetkilidir. Yetkiyle ilgili sorun sözkonusu değil. Yetkili olan makam başlattığına nazaran tıpkı soruşturmanın oralarda başlatılması sözkonusu değildir. Mağdurun ikametgahı bu cins davalarda yetkili mahkemedir. Size karşı birisi Ankara’dan hakaret etse siz davayı İstanbul’da açabilirsiniz. Tıpkı biçimde burada mağdurun ikametgahının İstanbul olması nedeniyle yetki konusunda sorun sözkonusu değildir.
CEMAL ENGİNYURT’A AÇILAN SORUŞTURMA
GAZETECİLERE UZMAN SORUŞTURMASI
Burada basın özgürlüğü ile ilgili tartışmalar yapılıyor. Basın özgürdür. Niyet ve söz hürriyeti Anayasal haktır. Anayasamızın 26. unsuru. BM, AİHM’in hususları fikir ve tabir hürriyetinden bahseder, sonlarını belirler. Basın özgürlüğünün alanının genişletilmesiyle ilgili son 22 yılda Anayasımızda ve mevzuatında değerli değişiklikler yaptık. TCK’da tenkit hedefiyle sarfedilen kelamların kabahat teşkil etmeyeceğini, haber sonunu aşmayan fikir açıklamaların kabahat teşkil etmeyeceğine yönelik. Bu bahisle ilgili değişiklikleri yaptık. Uzman ile yapılan telefon görüşmesi sözkonusu. Telefon görüşmesinin ifşası ve televizyonda yayınlanması sözkonusu oldu. Uzman ya da rastgele şahısla yaptığınız telefon görüşmesinin ondan müsaadesiz ifşa edilmesi TCK’nın 131. hususunda açıktır. Basın yayın yoluyla olursa daha da ağırlaştırıcı sebep haline getirmiştir. Bilirkişiyi etkileme kabahati düzenlenmiş. Savcılığın yayın yapıldıktan sonra başlattığı soruşturma sözkonusu oldu. Hem görüşmeyi yapan gazeteci ile yapıldı. Bir kısmı hür bırakıldı bir kısmı tutuklandı. Neden özgür kalamazdı dediğinizde yargının vereceği karar. Hangi halde tutuklama yapılacağı aşikâr. Cürüm işlediğine dair kanıt bulunan kişi tutuklama olur deniyor. Burada telefon görüşmesinin ifşası ve yayınlanması kelam konusu. Burada elbette tutuklama bir önlem. Verilen karar kesin değil. Kabahatin işlendiğine dair somut kanıt var. Savcılık sorguya gönderiyor. Sulh ceza hakimliği tutuklama sonu içerisinde gördüğünde yetki mahkemede. Burada bilhassa bir gazetecilik faaliyeti sözkonusu değil. Gazeteciliğin kuralları var, meslek unsurları var. Bunlar neyin yayınlanıp, yayınlanmayacağı, neyin kişilik haklarına akın olup olmayacağı hem gazetecilik kurallarında hem de kanunda var. Bunun cürüm teşkil edip etmeyeceğine yargı karar verecek. Sulh ceza hakimliği burada bu türlü bir karar vermiştir. Tutuklama bir önlemdir. Tutuklama sebepleri kanunumuzda tek tek yazılıdır. Karar büsbütün mahkemenin takdirinde. Burada mahkemeye arayıp ‘gazeteci, sonuçta kaçmayacak, tutuklamayın’ diye bir talimatımız sözkonusu değil. Bir gazeteci arkadaşımız gazetecilik faaliyeti nedeniyle gözaltına alındı, diye sorulduğunda ben de dedim ki ‘gazetecilik nedeniyle tutuklanan birisi yok’. Hasebiyle yapılan budur.