Bakan Bayraktar ile Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Smart Güneş Gücü Teknolojileri Araştırma Geliştirme Üretim Sanayi ve Ticaret AŞ’nin İzmir’deki Aliağa Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) inşa ettiği Entegre Güneş Paneli ve Hücre Üretim Tesisi’nin açılışına katıldı.
Burada konuşan Bayraktar, Türkiye’nin yenilenebilir güç gayesine güç katacak tesisin açılışında bulunmaktan duyduğu memnuniyeti lisana getirdi.
Gücün büyük dönüşüm sürecinden geçtiğini söz eden Bayraktar, şunları kaydetti:
“Hayatın her alanında, iktisatların bütününde elektrik ağır bir formda kullanılırken roller değişiyor; tüketici ülkeler üretici hale geliyor. Dijitalleşme, çok büyük fırsatları ve başta siber hücumlar olmak üzere tehditleri de beraberinde getiriyor. Yapay zeka, büyük data, her dalda olduğu üzere güçte de büyük bir talep artışı ile dönüşümü mecburî kılıyor. Dağıtım ve iletim şebekesi işletmeciliğinde klasik tahliller yerini çok daha yenilikçi ve farklı alternatiflere bırakıyor. İklim değişikliği, salgın sonrası yaşadığımız tedarik zincirindeki kırılmalar ve global ticarette ülkelerin giderek daha muhafazacı siyasetler izlemesi hepimizi soruna farklı anlayış ve yaklaşımla değerlendirmeye sevk ediyor. Türkiye olarak bu çerçevede yeni bir güç mimarisi oluşturmayı hedefliyoruz.”
“Son 15 yılda yenilenebilir güç alanında adeta sessiz bir ihtilal gerçekleştirdik”
Bakan Bayraktar, bütüncül ve kapsamlı yeni stratejiler geliştirerek Türkiye’nin güç dönüşümünü gerçekleştirmeye uğraş ettiklerini söyledi.
Yenilenebilir gücün her kaygıya deva olduğunu tabir eden Bayraktar, şöyle devam etti:
“Yenilenebilir güç yatırımlarına ağırlaşarak artan talebi karşılayıp dışa bağımlılığı azaltarak, karbonsuz üretimle net sıfır emisyon maksadına katkı sağlıyoruz. Türkiye olarak son 15 yılda yenilenebilir güç alanında adeta sessiz bir ihtilal gerçekleştirdik. Rüzgar ve güneşte neredeyse sıfır olan kurulu gücümüzü bugün 33 bin megavatın üzerine çıkarttık. Yalnızca güneşte Mart 2013’te, bundan 11 yıl evvel 91 kilovatlık birinci tesisimizle çıktığımız bu yolda, hamdolsun bugün yaklaşık 20 bin megavatlık bir kurulu güce eriştik. Bugün prestijiyle rüzgar ve güneşten ürettiğimiz elektrik, ülkemizdeki tüm hanelerin yıllık elektrik gereksinimini karşılar hale geldi. Rüzgar ve güneşle birlikte tüm yenilenebilir enerjinin, mevcut kurulu gücümüz içindeki hissesini yüzde 60’a ulaştırdık. Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı datalarına göre, yenilenebilir enerji kurulu gücünde Avrupa’da birinci 5’teyiz, dünyada ise 11’inci sırada yer alıyoruz. İnşallah bu yıl Avrupa’da birinci 3, dünyada da birinci 9 ülke ortasına gireceğiz.”
“Güvenli bir yatırım ortamı oluşturmaya çaba ediyoruz”
Alparslan Bayraktar, yeni bir ihale modeliyle 2035’e kadar her yıl en az 2 bin megavatlık YEKA müsabakası yapacaklarını belirterek, yenilenebilir güç siyasetlerini oluştururken Türkiye’yi ithal yakıttan kurtarıp öteki bir bağımlılığa teslim edilmemesine dikkat ettiklerini vurguladı.
Dünyada panel üretiminin yüzde 75’i, hücre üretiminin yüzde 85’i, wafer üretiminin de yüzde 97’sinin tek bir ülkede gerçekleştirildiğini aktaran Bayraktar, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Bu nedenle biz yerli sanayimizi teşvik emeliyle YEKA yarışlarında RES’lerde kullanılacak olan türbinlerin minimum 55 puanlık yerlilik koşulunu, GES’lerde kullanılacak olan panellerde de taban yüzde 75 yerlilik oranını sürdürmeye devam edeceğiz. Ortaya koyduğumuz uzun devirli, ölçek iktisadına sahip ve öngörülebilir siyasetlerle daha inançlı bir yatırım ortamı oluşturmaya çaba ediyoruz. Jeopolitik pozisyonuyla, nitelikli insan gücü ve yenilikçi ekosistemiyle, Türkiye büyüyen potansiyeli yüksek bir pazardır. Ülkemizi güçlü sanayi politikalarımız ve teşvik programlarımız ile daha da cazip hale getiriyoruz.”
Güneş santrallerinde kullanılan aksamlarda yüzde 75, rüzgar santrallerinde ise kule, kanat ve jeneratörde yüzde 70’in üzerinde yerlilik düzeylerine ulaşıldığını bildiren Bayraktar, bu alanda gidecek daha çok yolun olduğunu tabir etti.
Güç yatırımlarında müsaade süreci
Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, 2024 sonu prestijiyle yenilenebilir güç santrallerine 26 milyar liralık yerli katkı bedeli ödediklerini belirterek, “Bu takviyeler sayesinde GES için; taşıyıcı yapı, kablolar, hücre, cam, çerçeve, kablo irtibat kutusu ve fotovoltaik modüllerini yerli imkanlarla üretmeye başladık. RES için de jeneratör, kanat, kule ve kule temas elemanları ülkemizde üretilebilir hale geldi.” diye konuştu.
Bugün prestijiyle çoğunluğu sanayi tüketicileri olmak üzere yatırımcıların elinde yaklaşık 23 bin 500 megavatlık yenilenebilir güç kapasitesi bulunduğunu aktaran Bayraktar, şunları söyledi:
“Rüzgar ve güneş müsaade süreçlerinde ıslahat niteliğinde olacak değişikliklerle ilgili tüm hazırlıklarımızı tamamladık. 48 ayı bulan müsaade süreçlerini 18 aya düşürmek, mevzuyu da bir an evvel Meclis’imizin gündemine getirerek yasalaştırmak ve bu alandaki düzenlemeleri sadeleştirmek istiyoruz. Müsaade süreçlerinin kısalmasıyla tahsis ettiğimiz yahut edeceğimiz kapasiteleri çok daha süratli bir formda hayata geçireceğiz.”