C-reaktif protein (CRP), karaciğer tarafından üretilen ve kan sirkülasyonuna salınan bir protein olduğu tabir edildi.
Genellikle inflamasyon (iltihap) sırasında düzeyi yükselir. Fakat, CRP’nin rolü yalnızca hastalıkları tespit etmekle sonlu olmadığının altı çizildi.
Vücuttaki bağışıklık karşılıklarını düzenlerken tıpkı vakitte enfeksiyonlara karşı savunmamızı güçlendirdi.
CRP’NİN BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNDEKİ ROLÜ
CRP’nin esas misyonlarından biri, enfeksiyonlara ve yaralanmalara karşı bedenin yansısını koordine etti.
Bağışıklık sistemi uzmanı Prof. Dr. Michael Ziegler, “CRP, bedendeki inflamasyonu izler ve bağışıklık hücrelerine yol gösterir. Ayrıyeten mikroorganizmaların, bilhassa bakterilerin, bedene ziyan vermesini engellemek için onları tanır ve bağışıklık hücrelerini bu zararlıları yok etmek için yönlendirir” biçiminde açıklama yaptı.
Çeşitli bilimsel çalışmalar, CRP’nin enfeksiyonlara karşı bedenin verdiği reaksiyonun bir göstergesi olduğunu ortaya koydu.
Amerikalı bilim insanı Dr. Amy Liu’nun başkanlık ettiği 2021 tarihli bir araştırma, CRP’nin bilhassa bakteriyel enfeksiyonlar sırasında düzeyinin dramatik bir halde yükseldiğini ve bu artışın bağışıklık sisteminin tesirli çalıştığının bir işareti olduğunu gösterdi.
CRP VE ENFLAMASYON: YALNIZCA BİR GÖSTERGEDEN DAHA FAZLASI
Enflamasyon, bedenin enfeksiyonlarla uğraş etmesinde ve hasar gören dokuları iyileştirmesinde değerli bir rol oynar. Lakin kronik enflamasyon, kalp hastalıkları, diyabet, kanser üzere önemli sıhhat problemlerine yol açabilir. Burada CRP devreye girer. Yüksek CRP düzeyleri, bedende uzun periyodik iltihaplanmanın varlığının bir göstergesi olabilir.
Kardiyoloji uzmanı Dr. John Andrews, “Yüksek CRP düzeyleri, kardiyovasküler hastalık riskini artırabilir. Bu nedenle CRP’nin düzeyi, bir kişinin kalp sıhhati hakkında değerli ipuçları verebilir” dedi.
Yüksek CRP düzeyleri, damar tıkanıklığı ve kalp krizi üzere hastalıklarla ilişkilendirildi. Bununla birlikte, CRP’nin sadece bir gösterge olduğunu ve başka faktörlerle birlikte kıymetlendirilmesi gerektiğini de vurguladı.
CRP VE BAĞIŞIKLIK GÜÇLENDİRME
Bağışıklık sisteminin güçlü ve sağlıklı olması, hastalıklarla uğraşta bedenin en kıymetli savunma sınırı.
Prof. Dr. Emily Harris, “Bağışıklık sisteminin düzgün çalışması için, CRP’nin hakikat düzeyde olması çok kıymetlidir. Bu nedenle, CRP’nin yüksek yahut düşük düzeyleri, bağışıklık sisteminin aktifliğini gösteren bir işaret olabilir” formunda açıkladı.
Birçok uzman, CRP’nin düzeyinin bedenin savunma kapasitesini anlamada yardımcı olabileceğini, lakin bunun tek başına bir ölçüt olmadığını belirtti. CRP’nin düzeyi yüksekse, bunun sırf enfeksiyon yahut enflamasyonun değil, birebir vakitte gerilimin, yetersiz beslenmenin yahut uyku eksikliğinin de bir göstergesi olabileceği vurgulandı.
CRP DÜZEYLERİ VE SIHHAT TAKİBİ
Sağlıklı bireylerde CRP düzeyi ekseriyetle düşük. Lakin, enfeksiyon, bağışıklık sistemi hastalıkları, kanser, kalp hastalıkları ve çeşitli otoimmün hastalıklar üzere durumlar, CRP düzeylerinin yükselmesine neden olabilir. Bu yüzden, hekimler CRP düzeylerini, hastalıkların teşhis ve izlenmesinde yaygın bir halde kullanmakta.
Amerikalı kardiyolog Dr. Robert Ellis, CRP düzeylerinin takibinin, kalp sıhhatini izlemek ve bilhassa kalp hastalıkları üzere durumları erken evrelerde tespit etmek için kritik ehemmiyete sahip olduğunu belirtti.
CRP DÜZEYLERİNİ DÜŞÜRMEK İÇİN NE YAPILABİLİR?
CRP düzeylerini düşürmek için sağlıklı ömür üslubu alışkanlıkları epeyce kıymetli. Tertipli antrenman yapmak, sağlıklı beslenmek, gerilim idaresi tekniklerini kullanmak ve kâfi uyku almak, CRP düzeylerinin düzenlenmesine yardımcı olabilir. Ayrıyeten, omega-3 yağ asitleri açısından güçlü besinler (örneğin somon, ceviz), CRP düzeylerini doğal yollarla düşürebilir.
Beslenme uzmanı Prof. Dr. Karen Adams, “Anti-inflamatuar özelliklere sahip besinler, CRP düzeylerini azaltmaya yardımcı olabilir. Bilhassa meyve, zerzevat ve tam tahıllar üzere besinler, bedendeki inflamasyonu hafifletmeye takviye olur” dedi.
CRP, BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ VE SAĞLIK
CRP, yalnızca bedenin enfeksiyonlara verdiği karşılığın bir göstergesi değil, tıpkı vakitte genel sıhhat durumumuzu izlememizde bize rehberlik eden değerli bir biyomarker. Yüksek CRP düzeyleri, bedenimizde zımnî bir enflamasyon olabileceğini ve bu durumun kalp hastalıkları üzere daha önemli sıhhat sıkıntılarına yol açabileceğini gösterir. Sağlıklı bir hayat biçimi, CRP düzeylerinin denetim altında tutulmasında kıymetli rol oynar.