Doğu Karadeniz’in hoşluklarını görmek isteyen yabancı turistler, Trabzon’da ziyaret ettikleri turizm merkezleri Uzungöl ve Sümela Manastırı’nın yanı sıra yüksek rakımlı yaylalara da ilgi gösteriyor. Yaz döneminin hareketli geçtiği kentte, 2022’de 796 bin 973 olan toplam turist sayısı, 2023 yılında 1 milyon 138 bin 743’e yükselerek, turist sayısında yüzde 43 artış yaşandı. Yabancı asıllı ve yüklü olarak Körfez ülkelerinden gelen turistlerin sayısı da arttı. Geçen yıl 392 bin 943 olan yabancı turist sayısı yüzde 66 artıp 652 bin 713’e ulaştı. Suudi Arabistan, Kuveyt, Bahreyn, Umman ve İsrail üzere Orta Doğu ve Körfez ülkelerinin ilgi gösterdiği kentte, kaçak turizm faaliyeti gösteren işletme ve tesislerinin sayısında da artışlar gözlemlendi.
OTEL DOLULUK ORANI YÜZDE 60
Trabzon Oteller Birliği’nin bilgilerine nazaran kentte faaliyet gösteren 19 bin 518 yatak kapasiteli 261 tesisin doluluk kapasitesi, kaçak konaklama hizmeti sağlayan yerler nedeniyle yüzde 60’ta kaldı. Trabzon’a gelen turistlerin, yabancı asıllı bireylerin yanı sıra lokal halkın da yasa dışı olarak tesise dönüştürdüğü mesken, pansiyon, öğrenci yurtları ve apartlarda konaklaması nedeniyle otel ve işletmeler ziyan etti. Yasal hizmet veren işletme ve otel sahipleri, kaçak tesis işleten şahısların yarattığı haksız rekabet nedeniyle turizm kesiminin darbe aldığını savundu.
‘100 BİN YATAK SAYISININ 20 BİNİ RESMİ, 80 BİNİ KAÇAK’
Bu dönem turist sayısında geçen yıla nazaran yüzde 43’lük artış yaşandığını söyleyen Trabzon Oteller Birliği Lideri Mustafa Dündar, gelen turist sayısı artmasına karşın konaklama tesislerinin yüzde 100 doluluğa ulaşmadığını belirterek, “Yasa dışı tesislerin çok haksız rekabeti vardı. Birçok yasa dışı tesis ve yasa dışı çalışan insanların işlettiği tesisleri doluluklarını yaparken maddelere uygun çalışan tesisler maalesef yüzde 60’larda kaldı ve bu seneyi hayal kırıklığıyla kapadılar. Orta ve Doğu Karadeniz bölgesinde yatak kapasitesi yaklaşık 45 bin civarında. Resmi olan yaklaşık 20 bin yatak sayısı da Trabzon’da. Buradan 100 bin yatak olduğu sonucuna varıyoruz. Bu da 80 bin yatak sayısının yasa dışı olduğu manasına geliyor. Trabzon’da evraklı tesis sayısı 300’e yaklaşıyor lakin elimizde tespitli olan 2 bin 850 evraksız turizm yapan bağımsız ünite var” dedi.
‘YASA DIŞI İŞ YAPMAK İSTEYENLERİN UFKU AÇILDI’
Yasa dışı konaklama imkanı sunan tesis ve apartların sayısının, müdahale edilmediği için 2 yılda tırmandığını savunan Dündar, “2021 yılında yasa dışı turizm yapıyor diyerek kamu kurumlarına bildirdiğimiz tesis sayısı 55’ti. Geçen 2 yılda bu tesislere müdahalede bulunulmadı. Bu da yasa dışı iş yapmak isteyenlerin ufkunda açılma yaptı ve herkes yasaldan çıkıp yasa dışını tercih etti. Vergiden, çalışandan ve sorumluluktan muaf, paralel bir gayri resmi, merdiven altı turizm oluştu Trabzon’da. Bu da beraberinde hayal kırıklığı ve kalitesizliği getirdi” diye konuştu.
‘MÜDAHALE EDİLMİYOR, TURİZM BAKANLIĞI DENETLEMELİ’
Yasa dışı hizmet veren kişi ve işletmeler hakkında tespit yapıp yetkili kurumlara ilettiklerini söyleyen Dündar, “Tespit ettiğimiz 2 bin 850 mahallî işletmeyle ilgili listeler lokal idarelerin önünde. Herkes kim olduğunu, adreslerine kadar biliyor fakat müdahale edilmiyor. Teklifimiz şudur, kontrol yetkisi, belgelendirme yetkisi olan Turizm Bakanlığı’na ve bakanlığın taşra teşkilatlarına hızla geçirilmelidir. Turizm Bakanlığı, nasıl belgelendirmeyi yapıyorsa kontrolleri de bakanlık ve taşra teşkilatı yapmalıdır. Turizm Bakanlığı’nın haziran ayından itibaren 4 sefer valiliklere gönderdiği genelgelerin uygulanmasının çok elzem olduğunu düşünüyorum. Bu genelgelere uyulmuş olsaydı Trabzonlu turizmciler bu meseleleri yaşamayacaktı. Genelgelere uyulsaydı kimse köyünde, kentinde, derede, dorukta, belediyeye selam vermeden apart, bungalov, villa yapmaya cüret edemeyecekti. Maalesef merkez ilçe köylerinde bile görüyoruz. Belediyenin kapısından geçmemiş beşerler bina inşa ediyorlar. Kamuda çalışanların bile yasa dışı tesis işletmesi kelam konusu. Buna müdahale edilmeyecek de neye edilecek?” dedi.
‘ŞİKAYETLERİN YÜZDE 99’U YASA DIŞI TESİSTEN KAYNAKLANIYOR’
Yasa dışı hizmet veren tesislerin artmasının beraberinde kalitesizlik ve şikayetlere neden olduğunu ve bölüme darbe vurduğunu savunan Dündar, “Yasa dışı tesislerin artması dönemin kısalması, kalitenin düşmesi, şikayetlerin artması beraberinde geliyor. Şikayetlerin yüzde 99’u yasa dışı tesislerden kaynaklanıyor. Bunun ispatı, evrakı, kanıtı var. Bilhassa ilçe belediye liderlerinin elini taşın altına koyması için vakit geliyor. Bu son anlarımız. Şayet bu türlü devam ederse 2024 ve 2025 yılı Orta Doğu kaynaklı turizmin son bulduğu yıllar olacak. Bakanlığa kayıtlı tesislerden ‘Bu yaz para kazandık, kışı rahat geçiririz’ diyebilecek birinin olduğunu sanmıyorum. Memleketimize bir formda göçmen olarak gelmiş arkadaşlarımız olağanüstü bütçelerini yaptılar, keselerini doldurdular. Onlar bu ekonomiyi nereye getiriyor, nasıl olacak bunu göreceğiz” tabirlerini kullandı.
