İstanbul Deniz Eserleri Avcıları Üreticileri Birliği (İSTANBUL DEMBİR) ile İstanbul Su Eserleri Komitecileri Derneği (İSKOMDER) ortasında yapılan toplantı sonucunda; balıkçılar gece denize açılmadı.
Kasa kasa hamsi alma hayaliyle İstanbul Gürpınar Balık Hali’ne gelen pazar esnafı, halde balık olmadığını görünce şaşkınlığını gizleyemedi. Bu durum gece saatlerinde esnaf ve tekneciler ortasında da gerginliğe neden oldu. Tekneciler, balık alan esnafın kar marjının yüksek olduğunu, mazot fiyatları nedeniyle de kendi masraflarını karşılayamadıklarını belirtirken, esnaf da yurttaşa ucuz balık verme çabasında olduklarını savundu.
Tekneciler bugün tekrar denize açılacaklarını ve bugünden itibaren piyasaya girecek olan balıklarda 600 lira taban fiyat uygulaması yapacaklarını belirtti. İki taraf ortasındaki gerginlik pazar tezgahlarına da yansıdı. Yakuplu semt pazarındaki 3 tezgahta fiyatlar 50, 70 ve 100 lira ortasında değişti. Birtakım tezgahlarda hamsi mevsiminde olmasına karşın şoklu halde satıldı, hamsi fiyatı bir günde 2 katına çıktı. Vatandaş ise 100 liranın değerli olduğunu, bütçelerine nazaran balık arayışında olduklarını söyledi.
MAĞDUR HALK OLUYOR
Halden balık alamayan esnaf Murat Çağdaş, “Biz semt pazarlarında balığı çok ekonomik satıyoruz. Halkımız bu balığı yemeli. Burada da balık bol olduğu vakit dün hamsinin kilosunu 50 liraya sattık. Aşağı üst 10 gündür 50 liraya satıyoruz. Halkın talebine nazaran olan sayısı bu. Kasasını 400-300-500 liraya alıyoruz. 600 liraya da alıyoruz, gün gün değişiyor. Bunu kimse belirleyemez. Motorların yakalamış olduğu kasa adetine nazaran o günün talebine nazaran fiyatlar burada artar. Açık artırmayla satılır. Onlar mazotun çok kıymetli olduğunu lisana getiriyorlar, doğrudur. Haklılar, ona bir şey diyemiyoruz lakin kalkıp bunları mana edip de yalnızca kurulcu arkadaşlarla görüşüp, biz yarın balığa çıkmıyoruz diye keyfi bir şey diyemezler. Mağdur burada bizi boş verin, halk oluyor. Bugün benim pazarımda hamsi yok. Bu arkadaşlar balık tutup gelselerdi Bayrampaşa’da 50 liraya balık satacaktım. Balıkçılar bugün balık ucuz satıldığından ötürü tutmadılar, balığın daha kıymetli satılmasını istiyorlar” dedi.
1-2 GÜN EVVEL GELEN HAMSİLER PAZAR TEZGAHINDA
Bir diğer esnaf da, “Motorcu ağabeylerimiz kendi maliyetlerini aşağı çekebilselerdi bu muhabbetlerin hiçbiri yapılmıyor olacaktı. Ne balıkçı esnafı motorcuyu mağdur etmek ister ne de motorcu esnafı mağdur etmek ister” dedi.
Balık almak için hale gelen Yusuf Bütüner, “Bugün hamsi avına çıkılmaması kararı alındı. Bu yanlış bir karar. 600 liranın altında hamsi satılmayacak üzere bu sayı, şayet satılırsa biz bu hamsiyi balık haline değil de yeme götürüp dökeriz diye bir paylaşım olmuştu. Bu da balık topluluğunun, dalın sahipsiz olduğunu gösteriyor. Beşerler dönem açılmışken taze taze balıklarını yemesi gerekirken, şu anda bugün giden şoktan, bir gün, iki gün evvel gelen hamsiler pazar tezgahına, restoranlara gidiyor” sözlerini kullandı.
HALK ESNAFTAN YÜKSEK FİYATTA BALIK ALIYOR
Teknede çalışan Hüseyin Acar ise, “En baştaki problemimiz mazot. Mazot oldu 35-40 lira. Bu teknelerin gecelik masrafları 80-100 bin. Balık fiyatları çok düşük. Esnaf bizden balığı 300 liraya alıyor, kilosunu halka 70-80 liradan satıyor. 3 kilo balıkta, sermayesini çıkartıyorlar. Dün akşam burada canlı yayın yapıyorlar. Kayıklar denize çıkmadı, halka daha yüksek fiyattan balık sattıracak diyorlar… O denli bir şey yok, hepsi palavra. Halk aslında şu an esnaftan yüksek fiyatta balık alıyor. Dün burada bir köpük balık 300 liraydı. 600 lira hudut artık, Cuma gününe kadar deneyeceğiz. Cuma günü düzelmezse tekrar toplantı olacak. Akşam 8’de çıkıp sabah 6’da geri geleceğiz. Şu an vatandaşın hamsinin kilosunu 30 ila 40 liraya alması lazım” dedi.
YÜZDE 150 KÂR EDİYORLAR
Tekneci Taner Pişken de, “Bu balıklar vatandaşa her vakit değerliye satılıyor. Burada taban fiyat 300 lira. Bugün 300 liraya hiç balık satılmasa bu 300 liraya zati yemciler, fabrikacılar kapış alıyorlar. Olağan kaidelerde mazotun kilosu 35-40 lira. Bu tekneler gece çıktığı vakit 2 ton mazot yakıyor. Esnaf buradan gelip balık alıyor. 30 kasa, 50 kasa… burada azamî en yüksek fiyatta bir köpük balıkta 400 lira sermayesi oluyor. Olağanda 300 liraya aldığı balığı 10 köpük, 20 köpük alıyor. Yüzde 100, yüzde 150 kar ediyor zira hiçbir masrafı yok. Bir Pazar yeri masrafı vardır. Bu tekneler o denli değil, küçük masraflı değil, fabrika üzere düşünmelisiniz” dedi.
“BALIKÇIYI HALK DÜŞMANI OLARAK GÖSTERDİLER”
Denize çıkmayan teknecilerden Gökhan Alioğlu da, “Balıkçıyı halk düşmanı olarak gösterdiler lakin şunu söylemediler. Bizden balığı 300 liraya alıp kilosunu 100 liraya satıyorlar. Bir kasada 15 kilo balık var. 100 liradan satsa bin 500 lira yapıyor. Bizden alıyorlar 300 liraya. Bin 200 lira bir kasadan para kazanıyorlar. Bize 300 lira kalıyor. Biz bu 300 liraya mazot mu alalım, köpük mü alalım, şok selelerinden mi alalım? Ya da gemicinin ailesine mi verelim? 300’e al balığı, balığın kilosunu 20 liraya, 30 liraya ver.
Halk da parasız yesin. Halk galeyana gelsin, balığı tekrar onlar ucuza alsın diye yapıyorlar. Yaktığımız mazotun parasını alamıyoruz lakin onlar hiçbir masraf yapmadan ufak bir otomobille işe başlıyorlar, dönem sonu bitene kadar altların 3 trilyonluk otomobil çekiyorlar” diye konuştu.
“1 GÜNDE 2 KATINA ÇIKTI”
Balıkçı Rıdvan Akyüz, “Biz dün geç saatte gelen en son tekneden aldık. Halde soğuk hava depolarına korumaya bıraktık. Bugün de tezgahımıza ulaştırdık. Geçen hafta 50 liraya sattık, bu hafta 100 lira. Denizde teknecilerin orta verme süreci olmuş, kurtarmıyormuş. Hem mazot hem de elaman açısından… Kurtarmıyor diye 600 lira kotası geldi. Dün de 50 liraya sattık” dedi.
Savaş Ayyıldız da, “Bugün halde balık bulamadık, protesto var ve kayıklar çıkmıyor. Halkın değerli yemesini istiyorlar. Biz esnaf olarak mağdur olduk ve bugün balık bulamadık. Günde 20-25 sandık balık satıyorduk. Vatandaşa 40 lira, 50 liraya hizmet ediyorduk. Bugün bir şeyimiz yok. Bugün 2 sandık getirebildik. Vatandaş da mağdur. Artık hamsi 100 liradan aşağı olmaz” diye konuştu.
Kemal Kaya, “Halde balık bulamadık, kendi teknemizin balığı. Soğuk hava deposunda tuttuk. Bulamadıkça fiyat daha da yükselir. Şu an hayli uygun koymaya çalışıyoruz. Bu halde devam ederse 100 lira, 150 lira olacak” tabirlerini kullandı.
