KARHAMANMARAŞ merkezli zelzelenin akabinde TMMOB’a bağlı Jeofizik Mühendisleri Odası, sarsıntı gündemi ile gerçekleştirdiği toplantıda, yapı kontrol sistemi ve jeofizik mühendislerinin bu sistemdeki değerini kıymetlendirdi. Prof.Dr. Övgün Ahmet Ercan, “Bugünlerde bizim teklifimiz; yapı kontrol kuruluşlarının isminin ‘yer-yapı kontrol kuruluşları’ olarak değiştirilmesi. Hem yer hem yapı denetlenmeli” dedi.
TMMOB’a bağlı Jeofizik Mühendisleri Odası zelzele gündemiyle Karaköy’deki merkezde toplandı. Akademisyenler, odaya bağlı üyeler ve mühendislerin katıldığı toplantıda zelzele konusu, yapı kontrol sistemi ve mühendis istihdamı bahisleri üzerinden tartışıldı, teklifler ve talepler sunuldu.
YEREL İDARENİN DENETLEMESİ GEREKİYOR
Denetim sisteminin daha düzgün halde kurulması gerektiğine dikkat çeken Jeofizik Mühendisleri Odası İdare Konseyi Lideri Şevket Demirbaş, “Biz bilimi ve tekniği uygulamaya çalışıyoruz. Hiçbir meslek kümesi ile çatışmak istemiyoruz, bizi birbirimiz ile çatıştırmayın. O denli unsurlar getirin ki biz ortak noktada buluşalım. Bugün yaşadığımız felaket baştan aşağı kusurlarla gerçekleşti. Yasa hazırlayıcıları, koyucuları ve bunların uygulamacıları. Öncelikle uygulamacılardan bahsetmek gerekiyor. Bu kontrol düzenekleri kuruldu. 2013 yılına kadar odaların bir kontrolü vardı. Bir mühendisin yaptığı bütün çalışmaları TMMOB’un kontrol yetkisi vardı. Hala var fakat kâfi değil. 2013 yılında imar maddesine konan bir husus ile odaların kontrolü elinden alındı. Odaların kontrolü alındı lakin bunu denetleyecek bir sistem olması gerekir. Bir işi yaparken kesinlikle kontrolün de olması gerekir. Bu kontroller, yapı kontrol şirketlerine verildi. Yapı kontrol şirketlerinin jeofizik, jeoloji mühendislerinin bilhassa kurucu ortak olmadıkları için çalışmalarının denetlenmesi örtbas edildi. Yapı kontrol şirketlerinin de denetlenmesi lazım. Bunları ise lokal idarenin denetlemesi gerekiyor. Jeofizik mühendislerini kesinlikle istihdam edin. Biz afet ülkesiyiz, en kıymetli afet ise zelzele. Buralarda yetişmiş jeofizik mühendislerinin rapor kontrolü ve uygulamasından yararlanmalı” halinde konuştu.
YAPILARIN YÜZDE 20’Sİ YERDEN YÜZDE 80’İ YAPISAL MESELELERDEN YIKILIR
Yapı kontrol sisteminde jeofizik mühendislerinin de rol alması gerektiğini belirten Ahmet Övgün Ercan, “Yapı kontrol kuruluşları kontrolünü, parasını yapıyı üstlenen kişi verir. Hasebiyle burada bir sulanma başladı. Bunlar 2019 yılında fark edildi. Bu defa tombala ile yapı kontrol kuruluşları seçilmeye başlandı, lakin sorun tekrar çözülemedi. Neden? Zira sarsıntıda yıkılan yapıların yüzde 20’si yerden gelen problemlerle, yüzde 80’i yapısal meselelerden kaynaklanır. Bugün bizim bu işi düzeltmemiz için jeofizik odası olarak teklifimiz; yapı kontrol kuruluşlarının isminin ‘yer yapı kontrol kuruluşları’ olarak değiştirilmesi. Yalnızca isim olarak değil, ‘yer yapı kontrol kuruluşları’ hem yeri denetlemeli hem de yapıyı denetlemeli. Yer ile ilgili mühendislik mevzuları ise yerin davranışını zelzelede yahut sarsıntısız durumda yerin davranış durumunu en önemli jeofizik mühendisleri incelemelidir. Onun için kimi inşaat mühendislerinin, ‘Jeofiziğin ne işi var burada?’ demesini biz şaşkınlıkla karşılıyoruz. Zira yapı incelemelerinde kullanılmış olan tüm düzenekler jeofizik düzenekleridir. Hasarsız yapı diye bir şey yok, jeofizik metoduyla yapı incelemeleri var. En büyük çaba halkın ömür hakkını bir mühendis olarak gizli tutmak ve korumaktır. Yer yapı kontrol kuruluşlarının her biri takımlarına jeofizik mühendisi, jeoloji mühendisi ve geoteknik mühendisi almak zorundadır ve bunlar yetkili olmalılar” dedi.
