Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM Genel Konseyinin yalnızca ülkeleri değil, özel kesimi, sivil toplumu, bayan ve gençlik örgütlerini, bilim insanlarını da bir ortaya getirdiğini kaydetti.
Guterres, kıymetli kararların verilmesi ve uygulanmasında BM’nin gücünün kısıtlı olduğunu söz ederek “gücün üye devletlerde” olduğunun altını çizdi.
BM’nin ikna olmayan tarafları bir ortaya getiremeyeceğini söyleyen Guterres, 2014’te imzalanan Minsk Mutabakatı’nda Rusya’nın BM’nin arabulucu olmasını istemediğini hatırlattı.
Guterres, sorunun tahliline yönelik çeşitli aksiyon biçimlerinin geliştirildiğini ve BM’nin “kendisine müsaade verilen tüm alanlarda elinden geleni yaptığını” söz etti.
Karadeniz Tahıl Teşebbüsü’nün ehemmiyet verilen bahislerden biri olduğuna işaret eden Guterres, besin depolarına yönelik bombardımanların dünyanın gereksinim duyduğu besin ve gübreyi sağlama eforlarını “baltaladığını” vurguladı.
Kuzey Kore önderi Kim Jong-un‘un Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile 13 Eylül’de, Rusya’nın Amur bölgesindeki Vostonçniy Uzay Üssü’nde görüşmesinin hatırlatılması üzerine Guterres, Rusya’nın silah satışı konusundaki BM yaptırımlarına hürmet göstermesini umduğunu söyledi.
Guterres, “Aksi takdirde Güvenlik Kurulu’nun çalışmalarında çok önemli bir sorun daha yaşayacağız” dedi.
“SAHİP OLDUĞUMUZ ŞEY SESİMİZ”
BM Sekreteri’nin hiçbir gücü ve parası olmadığını vurgulayan Guterres, “Sahip olduğumuz şey, sesimiz ve bu sesin ne kadar güçlü çıktığıdır. Benim bu sesi güçlü kılma üzere bir sorumluluğum var” diye konuştu.
Guterres, İkinci Dünya Savaşı’ndan beri muhteşem güçler ortasındaki bölünme nedeniyle BM’nin “sözlü tabir gücünün” engellendiğini belirtti.
Savaştan bu yana “süper güçler ortasında emsali görülmemiş seviyede bir bölünme yaşandığını” söz eden Guterres, “Soğuk Savaş periyodunda bile her şey bugün olduğundan daha öngörülebilirdi” dedi.
Guterres, var olan jeopolitik bölünmelerin “dramatik zorluklara” cevap vermeyi güçleştirdiğini kaydederek “Üye ülkelerin birlik olmasına her zamankinden daha fazla muhtaçlık var” değerlendirmesinde bulundu.
Dünyadaki insani ve milletlerarası yardımların yarısından fazlasının BM aracılığıyla sağlandığını söz eden Guterres, siyasi kararların BM’nin çalışmalarını felce uğrattığını ve bilhassa “daha fazla güce sahip olan” üye devletlerin kelam konusu bölünmelerin üstesinden gelinmesine yardımcı olmasının beklendiğini kaydetti.
“GEREKEN ADIMLAR ATILAMIYOR”
“Kilit üye ülkeler” ortasında “yeterli” dayanışma ve mutabakat olmadığı için iklim krizine yönelik gereken adımların atılamadığına işaret eden Guterres, bu yılki görüşmelerde 2015’te dünya başkanlarınca kabul edilen Sürdürülebilir Kalkınma Gayelerini (SDG) yerine getirmek için harekete geçilmesi için çalışılacağını belirtti.
Emisyonları, 2030’a kadar, hedeflendiği üzere yüzde 45 azaltabilmek için gelişmiş ülkeler ile gelişmekte olan ekonomiler ortasında yapılacak “sağlam temelli bir anlaşmanın” gerekliliğinin altını çizen Guterres, emisyonlar azaltılmadığı takdirde “dramatik” zorluklarla karşı karşıya kalınacağını söyledi.
Guterres, ülkelerin, yapay zekanın insanlık için bir tehdit olarak değil faydasına kullanılmasını garanti altına almak için birtakım idare sistemlerini bulmak gayesiyle bir ortaya gelmesi gerektiğini söz etti.
BM Genel Sekreteri, gelecek periyot için aday olmayacağını da açıkladı.
